Tổng hợp các loại đồng hồ đeo tay đã-đang tồn tại trong lịch sử

Bạn có muốn biết hiện nay đang có các loại đồng hồ đeo tay nào khác ngoài 3 loại đồng hồ cơ, đồng hồ pin và đồng hồ thông minh? Hãy cùng điểm danh các loại đồng hồ đeo tay đã từng hoặc đang tồn tại một cách đáng chú ý trên thị trường máy đo thời gian!

MỤC LỤC › Tổng hợp các loại đồng hồ đeo tay đã-đang tồn tại trong lịch sử › Các loại đồng hồ đeo tay đang chiếm lĩnh thị trường 1. Các loại đồng hồ đeo tay họ máy cơ (Mechanical) 2. Các loại đồng hồ đeo tay họ máy quartz 3. Các loại đồng hồ đeo tay thông minh (Smartwatch) 4. Các loại đồng hồ đeo tay máy lai › Lý tưởng của bạn là loại đồng hồ nào?

Tổng hợp các loại đồng hồ đeo tay đã-đang tồn tại trong lịch sử

Các loại đồng hồ đeo tay thường gặp nhất trên thị trường không gì khác ngoài cơ, pin, (quartz) và cuối cùng là đồng hồ thông minh (smartwatch) nhưng đó không phải là tất cả của thế giới đồng hồ.

Một mẫu đồng hồ thông minh nghệ thuật cao của hãng Frederique Constant thuộc loại Smartwatch kết nối

Ngoài việc bản thân ba loại này còn chia ra nhiều loại nhỏ hơn thì vẫn có những loại đồng hồ khác, lai ghép giữa các loại với nhau rất thường gặp nhưng lại ít được chú ý hơn. Về cơ bản, chúng được phân biệt bởi bộ máy, có thể bộ máy chỉ khác nhau rất nhỏ nhưng lại mang đến những trải nghiệm hoàn toàn riêng biệt.

Các loại đồng hồ đeo tay đang chiếm lĩnh thị trường

Không tính đến chức năng, kiểu dáng mà chỉ dựa trên cấu tạo, cách hoạt động kiểm soát thời gian cơ bản, các loại đồng hồ đeo tay có thể được phân loại như sau:

1. Các loại đồng hồ đeo tay họ máy cơ (Mechanical)

Dây cót – năng lượng của đồng hồ cơ

Các kiểu đồng hồ đeo tay máy cơ có thể nói là phần tử không thể thay thế cho những giá trị truyền thống trong thế giới đồng hồ. Hoạt động nhờ năng lượng cơ của dây cót, truyền động cơ học, chúng cổ điển, đẹp mắt, sang trọng, đắt tiền và cũng đẳng cấp.

Tuy đồng hồ cơ cũng có nhiều loại đồng hồ cơ nhưng thực tế thì phần lớn mọi người đều chỉ hiểu chung rằng đồng hồ cơ = đồng hồ tự động, cách hiểu này sẽ gây ra hiểu lầm khá đáng kể và gây khó khăn khi sử dụng.

Đồng hồ tự động lên dây (Automatic Winding)

Còn gọi là Self Winding, đây là loại đồng hồ cơ có khả năng lên dây khi đeo trên tay, vì khi tay cử động tự nhiên, một bộ phận gọi là Bánh Đà trong bộ máy sẽ vặn dây cót giúp người dùng. Vì bộ máy có cơ chế trượt tự động ngừng lên cót khi cót đầy nên cũng KHÔNG có vấn đề “đeo nhiều đứt cót”.

Hiểu đúng về loại đồng hồ đeo tay này phải là chúng chỉ lên dây khi đeo (xoay Bánh Đà), không lên dây thủ công được tức không đeo sẽ không chạy. Nhưng vì phần lớn Đồng Hồ Tự Động Lên Dây hiện nay đều có khả năng lên dây thủ công nên chúng thường được xem là Đồng Hồ Lên Dây Tự Động+Thủ Công.

Loại đồng hồ đeo tay thuần túy lên dây “tự động” không “thủ công” khá hiếm gặp, bộ máy vận hành của chúng thường là loại cổ-nồi đồng cối đá (hay gặp nhất trên các dòng Orient giá dưới 7 triệu).

Các bộ phận cấu tạo nên máy đồng hồ cơ

Đồng hồ tự động lên dây+thủ công (Automatic+Hand Winding)

Đây là loại đồng hồ cơ phổ biến nhất hiện nay và chiếm khoảng 20% trong tổng số đồng hồ đeo tay sản xuất mỗi năm trên thế giới, thường được gọi ngắn gọn là đồng hồ tự động, chúng có khả năng lên dây tự động khi đeo lẫn lên dây thủ công bằng cách vặn núm rất tiện lợi.

Ở Việt Nam, khi đề cập đến đồng hồ cơ, đồng hồ tự động thì đồng nghĩa với việc nói đến Đồng Hồ Lên Dây Tự Động+Thủ Công. Để biết được mẫu đồng hồ tự động nào đó không triển lãm máy ở mặt sau có thể lên dây thủ công được hay không hãy đợi đến khi chúng ngừng hoạt động, vặn núm chỉnh vị trí đóng theo kim đồng hồ ít nhất 15 vòng, nếu kim chạy tức là mẫu này lên dây thủ công được.

Đồng hồ tự động thủ công (Hand Winding/Manual Winding)

Đây là loại đồng hồ cơ có nguồn gốc lâu đời nhất, chúng hoạt động dựa trên các cơ chế chuyển động cơ học và năng lượng đến từ dây cót, để lên dây cót phải dùng tay vặn núm chỉnh theo chiều kim đồng hồ, phần lớn Đồng Hồ Lên Dây Thủ Công đều phải lên dây cót mỗi ngày nếu không sẽ bị đứng máy.

Nếu mặt sau đồng hồ có lộ máy, để phân biệt Đồng Hồ Lên Dây Thủ Công với đồng hồ tự động, có thể xem bộ máy có Bánh Đà (miếng kim loại hình nửa tròn xoay được khi xoay tròn đồng hồ) hay không, nếu có thì đây là đồng hồ tự động, nếu không có thì đây là đồng hồ lên dây thủ công.

Mặt xem giờ có thể không khác nhưng bộ máy lên dây tự động và lên dây thủ công sẽ khác chỗ BÁNH ĐÀ (tấm kim loại hình nửa tròn che chắn phần máy bên dưới)

Sự ra đời của đồng hồ đeo tay đã khiến thời đại Đồng Hồ Cơ Lên Dây Thủ Công lùi vào dĩ vãng nhường chỗ cho Đồng Hồ Cơ Tự Động Lên Dây tiện lợi hơn do không phải nhớ lên dây mỗi ngày, độ bền lý thuyết cao hơn do không phải vặn núm nhiều (làm chóng hao mòn cốt máy) hoặc lỡ tay làm đứt cót.

Trái ngược Việt Nam, các nước phương Tây, Mỹ thì khái niệm đồng hồ cơ (Mechanical Watch) thường đồng nghĩa với Đồng Hồ Cơ Lên Dây Thủ Công. Hiện nay thì loại này chỉ còn gặp trên đồng hồ đeo tay cao cấp, sang trọng hoặc các phiên bản đặc biệt vì nhu cầu của chúng không cao (do không tiện lợi như đồng hồ tự động).

2. Các loại đồng hồ đeo tay họ máy quartz

Đồng hồ quartz tức đồng hồ pin, đây là loại đồng hồ thay thế những bộ phận cơ khí thành bộ phận mạch điện, thay bộ hồi-bộ dao động thành tinh thể thạch anh, hoạt động dựa trên nguồn năng lượng điện do pin cúc áo cung cấp, độ chính xác cao hơn đồng hồ cơ hàng chục lần, giá thành rất rẻ.

Đồng hồ Quartz (Pin) chạy kim

Loại đồng hồ quartz chạy kim sử dụng bộ máy quartz kết hợp động cơ bước chuyển đổi tín hiệu điện thành chuyển động cơ học (xoay các kim). Đây chính là loại đồng hồ đeo tay phổ biến nhất hiện nay, chiếm hơn 70% tổng số lượng đồng hồ sản xuất mỗi năm toàn thế giới.

So sánh máy quartz (có cục pin, cuộc dây…) và máy cơ

Đồng hồ Quartz kết nối Radio/GPS/Satellite

Đồng Hồ Quartz Kết Nối Radio/GPS/Satellite cấu tạo từ bộ máy quartz bổ sung thêm các bộ phận tiếp nhận tín hiệu thời gian từ sóng Radio/vệ tinh. Qua đó, khi kết nối với các loại tín hiệu, loại đồng hồ này sẽ có thời gian gần như không sai số vì được đồng bộ với thời gian Nguyên Tử.

Đồng Hồ Quartz Kết Nối vệ tinh GPS của Seiko

Nếu không kết nối, Đồng Hồ Quartz Kết Nối Radio/GPS/Satellite vẫn sẽ hoạt động chính xác như một chiếc đồng hồ quartz thông thường (±20 đến ±15 giây mỗi tháng). Đi tiên phong và lãnh đạo mảng đồng hồ này là các thương hiệu Nhật Bản như: Seiko Astron, SEIKO Radio Wave Controlled, Citizen A•T, Citizen Satellite Wave, Casio Wave Ceptor.

Hầu như các loại Đồng Hồ Quartz Kết Nối Radio/GPS/Satellite đều là dòng sản phẩm cao cấp chủ lực của 3 thương hiệu lớn nhất Nhật Bản nên ngoài tính năng kết nối đồng bộ thời gian thì còn được bổ sung thêm nhiều đặc điểm khác như năng lượng ánh sáng, màn hình kỹ thuật số…

Đồng hồ Quartz (pin) kĩ thuật số

Cùng là máy quartz nhưng không có động cơ bước mà thay vào đó là màn hình tinh thể lỏng, hoàn toàn không có sự hiện diện của cơ khí, rất thuần túy điện tử. Loại đồng hồ này cũng có giá rất rẻ, bền, thích hợp cho sản phẩm thể thao, vận động hơn là phong cách sang trọng, đời thường nên không được ưa chuộng như Đồng Hồ Quartz Chạy Kim. Thương hiệu nổi tiếng nhất dĩ nhiên là Casio.

Đồng hồ Quartz (pin) kim + kỹ thuật số

Là máy quartz có cả động cơ bước lẫn màn hình kỹ thuật số, loại này rất đa năng nhưng giá không cao, bền, phần lớn thích hợp cho sản phẩm thể thao, vận động và cũng có nhiều trường hợp tuyệt vời cho cả phong cách sang trọng. Rất hay bắt gặp trên các mẫu G-Shock của hãng Casio, đồng hồ quartz kết nối A-T của Citizen.

Đồng hồ quartz năng lượng ánh sáng

Một mẫu Đồng Hồ Quartz (Pin) Kim + Kỹ Thuật Số + Năng Lượng  Ánh Sáng sang trọng của Citizen

Là phiên bản khác của đồng hồ quartz chạy kim/kỹ thuật số nhưng thay vì sử dụng pin cúc áo thông thường (không sạc được) thì loại đồng hồ đeo tay này lại dùng pin sạc và có thêm bộ phận quang điện chịu trách nhiệm chuyển đổi năng lượng ánh sáng thành năng lượng điện để sạc vào cục pin sạc.

Đi tiên phong và chiếm ưu thế về công nghệ này là Citizen Eco-Drive, Seiko Solar, Casio Tough Solar, Tissot T-Tough. Loại đồng hồ đeo tay này chiếm ưu điểm vượt trội hoàn toàn so với quartz thường lẫn cơ bởi sự tiện lợi về năng lượng: không cần thay pin, không phải đeo nhiều mỗi ngày, không cần lên dây, độ chính xác cao.

3. Các loại đồng hồ đeo tay thông minh (Smartwatch)

Sau hàng chục năm phát triển với nền tảng là các thiết bị máy tính/điện thoại đeo tay đồng hồ đeo tay thông minh đã dần phát triển trở thành một trong ba loại đồng hồ phổ biến nhất hiện nay. Về cơ bản, đồng hồ thông minh có 2 loại: Kết Nối (các hãng đồng hồ truyền thống) và Chạy Hệ Điều Hành (các hãng thiết bị di động).

Đồng hồ thông minh kết nối điện thoại

Đồng hồ thông minh kết nối điện thoại dùng máy quartz + bộ phận Bluetooth kết nối với điện thoại thông minh thông qua ứng dụng (app) để sử dụng các chức năng thông minh, độ bền, khả năng chống nước của loại đồng hồ đeo tay này đạt gần như đồng hồ truyền thống do không dùng màn hình, không có lỗ sạc, loa…

Một mẫu đồng hồ thông minh kết nối điện thoại hiển thị thời gian bằng kim truyền thống của hãng Mondaine Thụy Sĩ

Loại đồng hồ này được thiết kế sao cho tiêu tốn cực ít năng lượng (7 ngày đến 6 tháng) mà vẫn mang đến các chức năng thông minh như thông báo tin nhắn, cuộc gọi, hỗ trợ thể dục thể thao, hỗ trợ kiểm soát sức khỏe mà không mất đi giá trị truyền thống của đồng hồ đeo tay khi dùng cơ chế hiển thị bằng kim.

Các loại đồng hồ đeo tay thông minh Kết Nối được hậu thuẫn bởi các hãng/tập đoàn đồng hồ lớn, chú trọng phong cách hiện đại và đổi mới như: Casio, Movado, Fossil, Frederique Constant (Citizen), Citizen, LVMH, Mondaine,…

Đồng hồ thông minh chạy hệ điều hành

Đồng hồ thông minh chạy hệ điều hành có bộ máy là tương tự như điện thoại/máy tính thu gọn, đầy đủ CPU, RAM, bluetooth, wifi,… sử dụng pin sạc, chạy hệ điều hành hẳn hoi, không cần kết nối điện thoại thông minh để sử dụng các chức năng thông minh, màn hình có thể hiển thị mô phỏng nhiều loại mặt kim.

Hậu thuẫn cho Đồng Hồ Thông Minh Chạy Hệ Điều Hành là các hãng thiết bị điện tử, viễn thông, điện thoại sừng sỏ như Apple, Samsung, LG, Withings (Nokia), Pebble, … và một số hãng/tập đoàn đồng hồ lớn như TAG Heuer (LVMH), Movado, Montblanc, Casio, Fossil,…

Mẫu đồng hồ thông minh chạy hệ điều hành đình đám Gear S3 của hãng điện thoại Samsung có thể chịu nước chuẩn IP68

So với đồng hồ thông minh kết nối điện thoại thì đồng hồ thông minh chạy hệ điều hành hẳn mới đúng là Smartwatch nhưng nhược điểm lớn nhất của loại đồng hồ này là hao tốn điện năng (1-3 ngày sạc/lần) và độ bền thấp, khả năng chịu nước thấp (dưới 3 ATM hoặc hoàn toàn không chịu nước) do có lỗ cắm cáp, loa, màn hình LED…

Tuy vậy, trong thế giới đồng hồ thì đồng hồ thông minh chạy hệ điều hành rất có tương lai phát triển để ngày một tốt hơn chứ không như các loại đồng hồ truyền thống đã đi gần đến giới hạn. Giá của loại đồng hồ đeo tay này cũng không rẻ, đắt hơn nhiều so với đồng hồ quartz loại bình dân.

Dĩ nhiên, hiện tại thì Đồng Hồ Thông Minh Chạy Hệ Điều Hành vẫn chưa thể là sản phẩm nghe gọi chơi game… như mong đợi mà mới chỉ là một chiếc đồng hồ hiện đại hơn đồng hồ truyền thống nên vị trí của nó vẫn lép vế hơn đồng hồ truyền thống, càng chẳng thay thế được smartphone hay đồng hồ cơ phức tạp.

4. Các loại đồng hồ đeo tay máy lai

Song song với các loại đồng hồ dùng bộ máy cơ, quartz, thông minh thuần túy thì vẫn có các loại máy lai ghép ít nhiều ưu điểm giữa các thể loại này với nhau dành cho người dùng “đa tình” yêu từ truyền thống cho đến công nghệ, từ tiện lợi cho đến thú chơi, từ giá rẻ cho đến đắt tiền

Đồng hồ Kinetic/Autoquartz

Thuộc họ máy quartz nhưng loại đồng hồ đeo tay này lại sử dụng năng lượng đến từ cơ khí (do Bánh Đà sinh ra) tương tự đồng hồ tự động, vẫn là bộ máy quartz nhưng pin là loại pin sạc và còn có thêm một bộ phận điện trường xoay biến đổi cơ năng thành điện năng để tích trữ trong pin sạc.

Đây chính là loại đồng hồ kết hợp các ưu điểm cơ-pin: tự động sinh năng lượng khi đeo trên tay, không cần thay pin, có thể lên dây thủ công nếu không đeo, độ chính xác cao xấp xỉ đồng hồ quartz, cơ chế hoạt động vừa truyền thống vừa hiện đại, bảo vệ môi trường được đi tiên phong bởi hãng Seiko (Nhật Bản) và Tissot (Swatch – Thụy Sĩ).

Seiko Kinetic lấy năng lượng cơ như đồng tự động và chuyển thành năng lượng điện, chạy chính xác như máy quartz

Đồng hồ Spring Drive

Một thể loại đồng hồ có thân xác hầu hết là cơ khí truyền thống với trái tim quartz tinh tế hiện đại thay cho Bộ Hồi-Bộ Dao Động do hãng Seiko Nhật Bản phát minh. Với Bánh Đà, đồng hồ Seiko Spring Drive tự động lên dây cót sinh năng lượng khi đeo trên tay, trái tim là tinh thể thạch anh điều tiết cơ cấu chuyển động đếm thời gian cơ học với độ chính xác cực cao.

Có thể nói các loại đồng hồ đeo tay Seiko Spring Drive chính là sự lựa chọn hoàn hảo cho những ai yêu mến những hoạt động đo đếm thời gian bằng các chuyển động cơ truyền thống được trang trí đầy nghệ thuật, không cần thay pin, có thể lên dây thủ công nếu không đeo mà vẫn có độ chính xác tuyệt vời (xấp xỉ đồng hồ quartz), sử dụng năng lượng hiệu quả nên có thời gian trữ cót lâu gấp 2 lần đồng hồ cơ thông thường.

Máy Seiko Spring Drive 9R86 nhìn không khác gi máy cơ tự động nhưng thực tế nó có trái tim là tinh thể thạch anh và một mạch điện

Đồng hồ cơ+pin

Như tên gọi, đây là những mẫu đồng hồ có đến 2 bộ máy hoàn chỉnh (máy cơ+máy quartz), trong khi máy quartz chạy bằng năng lượng từ pin hiển thị thời gian của đồng hồ thì máy cơ (tự động) đảm nhận việc trình diễn chuyển động cơ khí được lộ rõ ngay trên mặt số (các bánh răng, bộ hồi, bộ dao động, dây cót) chạy bằng năng lượng tự sinh ra khi đeo.

Các loại đồng hồ đeo tay này chủ yếu xuất hiện trên đồng hồ Fossil với tên gọi Quartz Twist và một số thương hiệu sử dụng loại máy 2 trong 1 tương tự đến từ Mỹ, Trung Quốc. Ưu điểm của đồng hồ cơ lai pin này đó là giá thành không cao nhưng hoàn toàn có được độ chính xác của đồng hồ quartz và các chuyển động cơ khí đẹp mắt của đồng hồ cơ. Nhược điểm là dày, nặng.

Đồng hồ cơ+thông minh

Tương tự Đồng Hồ Cơ+Pin kể trên, Đồng Hồ Cơ+Thông Minh có đến 2 bộ máy hoàn chỉnh đó là máy cơ + máy thông minh (Chạy Hệ Điều Hành/Kết Nối), cung cấp các chức năng thông minh và khả năng biểu diễn chuyển động cơ khí thực sự. Chúng cũng được gọi là HYBRID watch chung với Đồng Hồ Thông Minh Kết Nối Điện Thoại.

Phần lớn đồng hồ cơ+thông minh đều thuộc thương hiệu cao cấp và có giá thành cao (trên 1000 USD) mà MSW115 Dot Matrix đến từ thương hiệu Mỹ Kairos một ví dụ điển hình. Đây dĩ nhiên là lựa chọn dành cho tín đồ Cơ+Smart đích thực, đẳng cấp, hiện đại và không lượt bỏ bất cứ thành phần nào. Nhược điểm là quá dày, nặng.

Mẫu đồng hồ có đến hai bộ máy cơ và thông minh của Kairos, có “cơ”hẳn hoi chứ không phải là hàng mô phỏng

Lý tưởng của bạn là loại đồng hồ nào?

Thế giới vẫn còn muôn hình vạn trạng đã bị lãng quên hoặc không có nhiều khác biệt so với một trong số các loại trên, nếu bạn cảm thấy vẫn còn thiếu? Bổ sung ngay bằng cách để lại comment cho Hải Triều bên dưới nhé.

Cuối cùng trên cơ bản thì các loại đồng hồ đeo tay đều có ưu nhược điểm khác nhau, ít nhất là đến nay thì kẻ thắng vẫn là đồng hồ quartz chạy kim giá từ vài trăm đến chục triệu có thể bắt gặp ở bất cứ đâu.

Liệu bạn có phải là một trong những người khiến cho đồng hồ quartz vẫn là vua hoặc hạ bệ nó? Nếu hạ bệ nó, theo bạn ai sẽ lên ngôi “bền tốt nhất-tiện lợi nhất-giá vừa nhất” trong tương lai?

Mỹ Linh