Sapphire Crystal là gì? Công dụng và lưu ý khi sử dụng

Đồng hồ kính Sapphire là dòng sản phẩm được rất nhiều khách hàng hiện nay yêu thích và lựa chọn, công dụng chính của mặt kính này là giúp đồng hồ sáng bóng hơn và đặc biệt là chống trầy xước hiệu quả. Nhưng bạn đã biết cách nhận biết loại kính này, chúng có ưu nhược điểm gì? Khám phá tất cả qua bài viết sau đây.

Tìm hiểu vật liệu chế tạo, bộ máy, công nghệ đồng hồ tại: Thuật ngữ

MỤC LỤC › Tìm hiểu về Sapphire – Vật liệu cao cấp trên đồng hồ 1. Sapphire là gì? 2. Ứng dụng Sapphire lên mặt kính đồng hồ 3. Ứng dụng Sapphire trong chế tác vỏ, dây đeo › Các loại kính Sapphire phổ biến trên đồng hồ 1. Đồng hồ kính Sapphire tráng mỏng 2. Đồng hồ kính Sapphire tráng dày 3. Đồng hồ kính Sapphire nguyên khối 4. Đồng hồ kính Sapphire cong 5. Đồng hồ kính Sapphire có Cyclops › Ưu và nhược điểm của kính Sapphire mang lại 1. Ưu điểm vượt trội 2. Nhược điểm nên cân nhắc › So sánh Sapphire với những loại mặt kính khác 1. Với kính cứng 2. Với kính nhựa › Giải đáp những câu hỏi thường gặp 1. Cách nhận biết đồng hồ có sử dụng kính Sapphire 2. Kính Sapphire khi bị vỡ thì phải làm sao 3. Các công nghệ có trên đồng hồ kính Sapphire cao cấp › Lời kết

Tìm hiểu về Sapphire – Vật liệu cao cấp trên đồng hồ

Ngày nay sapphire được ứng dụng rộng rãi trong chế tác ở nhiều hạng mục như trang sức, đồng hồ, bộ phận y tế… Và ở đồng hồ, nổi bật nhất chính là chất liệu kính sapphire.

1. Sapphire là gì?

Sapphire (tiếng Latin là Sapphirus) là loại đá quý được hình thành từ khoáng chất Corundum (gồm nhôm oxit Al2O3 và các nguyên tố khác như sắt, titan, crom…). Chúng có nhiều màu sắc, thông thường là xanh lam, cam, xanh lục, tím. Một số có màu đỏ được gọi là hồng ngọc.

Sapphire thường được ứng dụng trên nhiều phương diện như cắt và đánh bóng làm trang sức, trang trí, phòng thí nghiệm. Độ cứng của sapphire đạt 9 độ Mohs – cứng thứ 3 sau kim cương (10 độ Mohs) và Moissanite (kim cương nhân tạo với 9.5 độ Mohs).

Giá của đá sapphire dao động từ $20 (khoảng hơn 500,000VND) đến $450 (khoảng hơn 11 triệu đồng), thậm chí lên đến hàng trăm nghìn đô la trên một carat cho loại chất lượng cao chưa qua xử lý.

Hiện nay các sapphire ứng dụng nhiều cho các ngành công nghiệp là sapphire tổng hợp, không phải là sapphire tự nhiên. Tuy nhiên, chúng vẫn có được những đặc điểm nổi trội về độ cứng.

Kính sapphire là gì? Là loại kính chống trầy cao, chỉ kim cương mới có thể gây trầy xướng

2. Ứng dụng Sapphire lên mặt kính đồng hồ

Lịch sử ứng dụng tinh thể sapphire vào mặt kính:

Từ đầu thế kỷ XX cụ thể từ 1902, Auguste Verneuil – nhà hóa học người Pháp đã tạo ra viên sapphire tổng hợp. Quá trình tạo ra nhờ nung nóng tan chảy bột nhôm oxit Al2O3 và lắng đọng thành tinh thế hạt, từ đó mà có thể sản xuất những tinh thể sapphire lớn, chất lượng cao. Ban đầu, chúng được chế tạo để đặt vào trong bộ máy thay thế các viên ruby để giảm ma sát cho đồng hồ.

Cho đến 1930 khi Corning Glass Works ở New York dựa trên quy trình ban đầu của Verneuil và cải tiến. Ngày nay gọi là quy trình Verneuil và ứng dụng để sản xuất kính sapphire phục vụ cho chế tạo đồng hồ.

Và cũng trong năm 1930, Jaeger-LeCoultre Reverso (tìm hiểu về thương hiệu Jaeger-LeCoultre) là chiếc đồng hồ đầu tiên có mặt kính sapphire

Nhưng để lại ấn tượng nhất vẫn là năm 1960 khi chất liệu này có trên Omega Seamaster 300 – thiết kế dành cho thợ lặn và mặt kính bảo vệ tốt đồng hồ trước áp lực của nước sâu.

Các khía cạnh khiến sapphire trở thành chất liệu của đồng hồ cao cấp:

• Từ 1970, các thương hiệu đồng hồ cao cấp bắt đầu sử dụng sapphire. Trong đó là Diastar của Rado, Sherpa Star của Enicar hay Rolex Datejust Ref. 5100…
• Mức giá vật liệu cao
• Chống trầy xước cao, chống va đập tốt và chịu nhiệt cao – vốn là tiêu chuẩn cao cho mặt kính đồng hồ nhưng sapphire đạt được và vượt trội hơn chất liệu kính khoáng.
• Độ trong suốt cao, hoàn thiện tinh xảo cho mặt số.

Kính sapphire trên đồng hồ

Kính sapphire là loại kính rất đặc biệt với khả năng chống ăn mòn, chống trầy xước và hầu như không thể phá vỡ. Được tạo thành từ bột nhôm oxit (Al2O3) trải qua quá trình Verneul để tạo thành các khối Sapphire.

Tương tự, độ cứng của kính sapphire ở thang mức 9 trên thang đo Mohs. Chỉ có một loại đá duy nhất trong tự nhiên có độ cứng hơn và có thể làm trầy xước được sapphire đó chính là kim cương.

Các thông số khác:

• Độ cứng: 1400 -2300 Vickers
• Lực bẻ cong: 320 – 950MPa tương đương 3.260 – 9.690 kg/cm2 (1 Mpa = 10.2 kg/cm2).

Đồng hồ kính sapphire nổi bật với khả năng chống trầy xước

Bạn có biết: Trong thực tế, vẫn có rất nhiều trường hợp những loại đá có độ cứng thấp hơn sapphire như thạch anh (độ cứng bằng 7), hoàng ngọc (độ cứng bằng 8) vẫn có thể làm trầy xước được kính sapphire. Bởi vì, đa phần các loại kính này hiện nay đều được sản xuất nhân tạo và pha trộn bởi một số phụ gia, nên độ cứng thực sự không còn bằng 9. Chính việc sản xuất kính sapphire bằng nhân tạo dễ dàng như vậy đã dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường, như việc kính sapphire chia làm nhiều loại và đặc biệt là việc xuất hiện nhiều loại kính “dởm” trên thị trường.

3. Ứng dụng Sapphire trong chế tác vỏ, dây đeo

Với vỏ: Sapphire ứng dụng làm nắp đáy để phô diễn hoạt động của máy cơ, tạo ra cái nhìn mở thông qua mặt số trong suốt. Đặc biệt với những mẫu skeleton, đây là xu hướng táo bạo mà hiện nay chỉ những thương hiệu đẳng cấp như Zenith, Hublot…

Với dây đeo: rất hiếm mẫu đồng hồ sử dụng dây đeo bằng chất liệu này bởi để tạo ra được những mắc xích nhỏ của dây đeo đòi hỏi phải có trình độ cao, tốn nhiều ngày, nhiều tháng trong chế tác.

Tuy nhiên, Hublot đã thúc đẩy ứng dụng vật liệu này qua sản phẩm Big Bang Integral Sapphire với mức giá lên đến hàng chục tỷ đồng.

Hublot Big Bang Integral Sapphire với dây đeo và vỏ làm bằng sapphire

Các loại kính Sapphire phổ biến trên đồng hồ

1. Đồng hồ kính Sapphire tráng mỏng

Là loại kính thường được tráng một lớp mỏng sapphire. Đặc điểm của loại kính này là giòn, dễ vở khi va chạm, bởi bản chất của loại kính này là kính thường. Khi sử dụng một thời gian sẽ bị trầy, bởi vì lớp kính sapphire trên bề mặt đã bị phai đi. Loại kính sapphire tráng mỏng này được sử dụng bởi những chiếc đồng hồ nhái rẻ tiền.

2. Đồng hồ kính Sapphire tráng dày

Loại kính này bản chất tương tự như loại kính sapphire tráng mỏng ở trên, nhưng lớp sapphire trên bề mặt được làm dày hơn, nên thời gian sử dụng sẽ lâu hơn.

Mặt kính sapphire đồng hồ dạng tráng dày

3. Đồng hồ kính Sapphire nguyên khối

Đây là loại kính tốt nhất trong các loại kính sapphire, độ cứng chỉ thua duy nhất mỗi kim cương. Kính sapphire khối có khả năng chống trầy cực tốt và được trang bị trên những dòng đồng hồ chính hãng cao cấp.

4. Đồng hồ kính Sapphire cong

Hay còn gọi là đồng hồ kính vòm (dome sapphire), hiểu đơn giản là nó được uốn cong để ghép với vỏ cong.

Có 2 loại kính sapphire cong:

• Sapphire cong một mặt (Single doomed sapphire): Chúng dày ở trung tâm và mỏng dần các cạnh, phần trung tâm sẽ được nâng lên tạo hiệu ứng phóng đại giúp người xem quan sát thời gian dễ dàng hơn.
• Sapphire cong hai mặt (Double doomed sapphire): độ dày ở trung tâm và các cạnh như nhau, nâng đều cả hai mặt giúp tổng thể đều hơn. Cấu trúc này sẽ tạo chiều sâu cho đồng hồ khiến người xem nhìn nhận đa chiều hơn.

Để sản xuất kính cong khó khăn hơn so với kính phẳng thông thường. Những người lựa chọn kính này bởi yêu thích vẻ đẹp cổ điển.

5. Đồng hồ kính Sapphire có Cyclops

Kính Cyclops thường đặt ở phần kính trên cửa sổ hiển thị ngày với tỷ lệ phóng đại lên đến 2.5 lần. Loại kính này đòi hòi kỹ thuật chế tác cao bằng cách lắp sapphire và Cyclops liền mạch và thẩm mỹ.

Ưu và nhược điểm của kính Sapphire mang lại

1. Ưu điểm vượt trội

Có khả năng chống ăn mòn: điểm nóng của kính sapphire đến 2040 độ C (gấp 5 lần thủy tinh Silica) nên khả năng chịu nhiệt cao. Ngoài ra, sapphire cũng đã được thử nghiệm và dường như không thay đổi trọng lượng khi được nhúng vào các hoá chất axit hoặc kiềm như: HCl, HNO3, H ₃ PO ₄, H ₂ SO ₄, NaOH và chỉ thay đổi rất ít khi tiếp xúc với HF (dựa trên thí nghiệm của Shinkosha – Công ty thành lập năm 1947 chuyên sản xuất tinh thế oxit đơn ở kính sapphire, các thiết bị truyền quang học…)

Nhờ vậy mà đồng hồ có tuổi thọ cao hơn. Bề mặt kính cũng rất mịn, dễ dàng lau chùi

Có khả năng chống trầy xước cực tốt: sapphire có độ cứng cao từ 400 – 2300 Vickers nên được ứng dụng rộng rãi trong chống trầy xước hiệu quả. Chúng còn được ứng dụng cho camera, điện thoại thông minh…

Độ trong suốt của kính cực tốt: dựa trên phân tích các tạp chất đều thấp thì có thể nhận định sapphire có độ tinh khiết cao. Vì vậy mà bạn có thể quan sát trọn vẹn màu sắc của đồng hồ mà không lo bị sai lệch về màu.

Ba＜0,1 Ca＜0,1 Cd*＜3 Cr ^*＜2 Cu＜2 Fe＜1 Hg ^*＜2 K＜1 Mg＜0,1 Mn＜0,5

Mo＜5 Na＜1 Pb ^*＜10 Si＜10 Sr＜0,1 Ti＝1,8 W＜5 Zn＜1 Zr＜1

2. Nhược điểm nên cân nhắc

Giá thành cao: lý do giá thành cao bởi rất tốn kém cho việc sử dụng công cụ để cắt và đánh bóng kính.

Khi bị trầy xước thì phải thay mới: bởi đặc tính kính sapphire không thể đánh bóng lại khi bị trầy xước. Do vậy bạn cần thay mới với giá từ 500,000 đồng đến vài triệu đồng tùy từng thương hiệu.

Cẩn thận khi bị vỡ: dù không dễ bị phá vỡ nhưng hãy cẩn thận bởi chúng có thể sẽ gây trầy xước đến tay người dùng.

Tuy đồng hồ Sapphire có khả năng chống trầy xước tốt, nhưng không vì vậy bạn không nên “ném”, “quăng” chiếc đồng hồ lên bàn hoặc vào tủ sau mỗi lần không dùng, mà tốt hơn hết bạn nên cẩn thận hoặc bọc lại bằng vải mềm cho chiếc đồng hồ. Sự cẩn thận của bạn bao nhiêu thì chiếc đồng hồ của bạn sẽ bền và không bị xước bấy nhiêu.

So sánh Sapphire với những loại mặt kính khác

Sở hữu nhiều đặc điểm nổi trội nhưng sapphire không phải xuất hiện ở tất các các mẫu đồng hồ. Tuỳ vào từng phân khúc giá và đặc điểm của dòng mà tận dụng loại kính phù hợp.

1. Kính Sapphire và kính cứng

	Sapphire	Kính cứng
Mức giá	Đắt	Trung bình
Độ cứng	9 độ Mohs, khó vỡ	7.5 độ Mohs
Khả năng chống trầy	Cao	Trung bình Hướng dẫn: 5 cách xử lý mặt kính đồng hồ bị xước nhanh, đơn giản nhất
Đánh bóng, bảo trì	Không đánh bóng được Phải thay mới	Có thể đánh bóng
Độ trong, thẩm mỹ	Cao	Trung bình
Độ phổ biến	Đa phần xuất hiện ở những thương hiệu cao cấp Phù hợp với đồng hồ sang trọng, đẳng cấp	Dễ tìm kiếm ở nhiều mẫu mã, lý tưởng để sản xuất Phù hợp với đồng hồ thời trang hoặc thể thao
Độ bảo vệ người dùng	Cần cẩn trọng nếu bị vỡ	Hạn chế tình trạng vỡ vụn gây nguy hiểm cho người. Độ chống va đập tốt hơn sapphire.

Kính cứng được ứng dụng rộng rãi trên các mẫu đồng hồ thời trang

2. Kính Sapphire và kính nhựa

	Sapphire	Kính nhựa
Mức giá	Đắt	Rẻ
Độ cứng	9 độ Mohs, khó vỡ	3 – 4 độ Mohs, độ dẻo cao nên khó vỡ
Độ trong, thẩm mỹ	Cao	Dễ bị mờ đục sau khi sử dụng một thời gian
Bảo trì	Thay mới với mức giá cao	Dễ dàng thay mới với giá rẻ
Độ phổ biến	Xuất hiện ở đồng hồ cao cấp	Xuất hiện ở đồng hồ giá rẻ, đồng hồ trẻ em hay đồng hồ thông minh

Kính nhựa xuất hiện ở các mẫu đồng hồ bình dân

Mặt kính đồng hồ có bao nhiêu loại? Nên chọn loại nào?

Giải đáp những câu hỏi thường gặp

1. Cách nhận biết đồng hồ có sử dụng kính Sapphire

Để kiểm tra chiếc đồng hồ bạn mua có phải là mặt kính sapphire hay không. Đầu tiên bạn nhỏ giọt nước lên mặt đồng hồ, nếu giọt nước lan tỏa và bị chảy khi nghiêng mặt đồng hồ thì đó chắc là mặt kính thường (hoặc kính dởm). Còn nếu giọt nước đứng nguyên tại chổ, không bị chảy hoặc khóa chảy ra khi ta nghiêng mặt đồng hồ thì chắc chắn đây là mặt kính sapphire (hoặc mặt tráng sapphire).

2. Kính Sapphire khi bị vỡ thì phải làm sao

Đây là 2 thứ bạn cần làm:

• Bảo vệ tay của bạn trước các mảnh vỡ sapphire bằng cách không sử dụng trực tiếp tay để tháo/lấy đồng hồ mà sử dụng găng tay bảo hộ.
• Đem ngay đồng hồ đến Trung tâm sửa chữa để thay kính. Bạn không thể tiếp tục sử dụng bởi khi bị nứt, vỡ, kính đã không còn khả năng bảo vệ bên trong mặt đồng hồ, bộ máy hay khả năng chống nước cũng bị hạn chế.

3. Các công nghệ có trên đồng hồ kính Sapphire cao cấp

Sapphire dưới ánh sáng mặt trời có thể sẽ bị loá mắt gây khó quan sát. Tuy nhiên nó lại không phải là điều cản trở, các nhà sản xuất đồng hồ cao cấp đều tối ưu hoá việc sử dụng bằng lớp phủ chống phản chiếu (AR – Anti-reflective coating) ở trên bề mặt hoặc trong.

Công nghệ này là quy trình lắng đọng hơi vật lý giúp giảm đáng kể độ chói sáng phát sinh khi ánh sáng chiếu vào sapphire. Lý tưởng nhất vẫn là phủ cả ở bền mặt và bên dưới mặt kính. Tuy nhiên vẫn có nhuộc điểm là chúng không có khả năng chống trầy xước như sapphire nên vẫn xảy ra tình trạng xước trên bề mặt. Với sapphire cong: lớp phủ này còn giảm độ méo ánh sáng giúp dễ dàng đọc được.

Lời kết

Bài viết đã cung cấp đến bạn thông tin về loại kính sapphire là gì và lý do tại sao kính lại được sử dụng trên đồng hồ cao cấp. Đây cũng là một trong những chất liệu đánh giá độ sang trọng của đồng hồ.

Xem thêm các vật liệu chế tác trên đồng hồ

• Thép không gỉ 316L là gì? Tại sao sử dụng để chế tác đồng hồ?
• Dây vải Nato là gì? Ưu, nhược, cách đeo và vệ sinh dây vải
• Silicon – Vật liệu đồng hồ thần thánh cho độ chính xác cực cao

Yến Ngọc