Mạ PVD đồng hồ là gì? Phân tích lợi ích, nhược điểm, cách dùng

Các nhà sản xuất đồng hồ đều đã sử dụng chất liệu thép không gỉ, titanium… có độ bền bỉ cao cho sản phẩm của mình, một số có đề cập đến sử dụng công nghệ mạ PVD. Mặc dù tạo nên vẻ ngoài thẩm mỹ và chống xước tốt hơn, nhưng công nghệ mạ PVD đồng hồ cũng gây ra không ít hạn chế trong quá trình đeo đồng hồ.

MỤC LỤC › Công nghệ mạ PVD đồng hồ là gì? › Quy trình công nghệ mạ PVD cho đồng hồ › Công dụng của lớp phủ PVD › Sự khác nhau giữa lớp phủ PVD trên đồng hồ cao cấp và bình dân › Nhược điểm dành cho người sử dụng đồng hồ mạ vàng PVD › Giải đáp những thắc mắc liên quan đến lớp phủ PVD 1. Lớp phủ PVD có bị phai màu không? 2. Cách sử dụng và bảo quản đồng hồ có lớp mạ vàng 3. Đồng hồ có hay không có lớp phủ PVD sẽ đẹp hơn? 4. Các bảng màu PVD phổ biến › Lời kết

Công nghệ mạ PVD đồng hồ là gì?

Công nghệ mạ PVD đồng hồ (Physical Vapor Deposition) là phương pháp bay hơi lắng đọng vật lý, thực hiện dưới điều kiện chân không (10^-2 đến 10^-4 Torr tương đương (10² đến 10⁴ millibar)), thường diễn ra trong khoảng 50 đến 500 độ C.

Cơ bản là quá trình mạ ion lên bề mặt kim loại cứng như thép không gỉ 316L mạ PVD, Titanium…

Hiện nay có nhiều kỹ thuật để đạt được lớp phủ này nhưng thường quá trình này là làm bay hơi một lớp kim loại cực mỏng (thường là Nitrit trong trang sức) trong môi trường chân không. Độ cứng của chất liệu này tương đương sapphire (9 độ Mohs chỉ sau kim cương) và thẩm mỹ đẹp tựa như vàng, một số thương hiệu sử dụng lớp PVD để có màu sắc đậm hơn.

Nhiều tầng kim loại được sử dụng trong công nghệ mạ PVD

Tuổi thọ vật liệu sau khi phủ lớp PVD thường cao gấp 2-3 lần so với khi không phủ. Đặc biệt, trong một số trường hợp tuổi thọ còn có thể tăng lên gấp 10 lần.

Đây là công nghệ mạ vàng PVD đồng hồ tiên tiến nhất hiện nay trên thế giới và không gây ô nhiễm môi trường.

Quy trình công nghệ mạ PVD cho đồng hồ

Trước khi mạ PVD đồng hồ cần phải trải qua quá trình làm sạch để loại bỏ các chất gây ô nhiễm có trên bề mặt

Tiếp đến là bước Lắng đọng: đưa vật thể cần phủ (vỏ đồng hồ, dây đeo…) cố định trong buồng lắng đọng chân không. Buồng được bơm xuống mức áp suất tối ưu của chất liệu phủ như: titan nitride (TiN), zirconium nitride (ZrN), crom nitride (CrN) và titan carbonitride (TiCN), chất liệu nền (thép không gỉ, titanium…) và đáp ứng quy trình sử dụng.

Quy trình công nghệ mạ PVD cho đồng hồ

Có 2 hình thức mạ PVD phổ biến là phún xạ và bay hơi nhiệt.

Bay hơi nhiệt: quá trình này sử dụng nhiều ở đồng hồ bằng cách đưa vật liệu phủ lên điểm sôi ở môi trường chân không, làm cho bốc hơi trong buồng chân không và ngưng tụ trên bề mặt.

Cụ thể, trong buồng chân không, các vật thể cần phủ tiếp xúc với chất liệu phủ được bốc hơi. Cách hóa hơi có thể bằng phương pháp: bay hơi hồ quang, trong đó hồ quang điện (được tạo ra giữa vật liệu phủ và cực dương – thường bằng đồng). Hồ quang điện làm nóng vật liệu phủ đến nhiệt độ cực cao khiến nó bốc hơi và ngưng tụ trên bề mặt (vỏ, dây đeo) đồng hồ.

Phún xạ: bắn phá chất liệu phủ bằng cách sử dụng điện tích năng lượng cao hơn khiến chất liệu này “bắn ra” các nguyên tử và phân tử, sau đó dùng tấm bán dẫn silicon hoặc pin mặt trời để lắng đọng.

Cụ thể, đưa loại khí trơ không có phản ứng hóa học Argon vào buồng chân không, sử dụng điện từ trường để làm ion hóa khí trơ, tạo ra Plasma. Plasma chứa các ion argon tích điện dương sẽ bắn phá bề mặt cực âm của chất liệu phủ.

Các nguyên tử hoặc ion cực âm của chất liệu phủ bị đẩy ra khỏi bề mặt, di chuyển trong môi trường chân không và ngưng tụ trên bề mặt (vỏ, dây đeo) đồng hồ.

Cả 2 phương pháp trên đều tạo thành một lớp màng mỏng bám dính đồng đều mang lại màu sắc đẹp và đặc tính bền bỉ mong muốn. Quá trình mạ PVD càng lâu thì lớp mạ càng dày.

Xem thêm mô phỏng quá trình phún xạ mạ PVD

Còn có một công nghệ lớp phủ có độ bền và cấu tạo chắc chắn tương tự như PVD đó là mạ DLC. Một hình thức mạ sử dụng carbon vô định làm thành phần chính thay vì vàng như PVD.

Công dụng của lớp phủ PVD

• Độ bền cao hơn vàng thật, khả năng chống trầy xước được cải thiện

Mạ vàng PVD bền hơn, đơn giản bởi vì cấu trúc kim loại nhiều tầng giúp chiếc đồng hồ mạ PVD chống ma sát tốt, khó bị trầy xước hay ăn mòn khi tiếp xúc với mồ hôi, bụi bẩn,…

Tuổi thọ trung bình của lớp mạ PVD thông thường là từ 1 đến 3 năm. Nếu sử dụng kỹ và ít tiếp xúc với môi trường khắc nghiệt thì có thể tồn tại lên đến 5 năm.

Vậy đồng hồ mạ vàng PVD có bền không? Ở đồng hồ, lớp phủ này có tuổi thọ dao động từ vài năm đến 20 năm, tuy nhiên còn phụ thuộc vào độ dày, chất lượng lớp phủ, cách sử dụng và bảo trì.

• Vẻ ngoài sang trọng, linh hoạt trong thẩm mỹ

Lớp phủ PVD giúp người thợ đồng hồ thử nghiệm nhiều màu sắc trên đồng hồ nhờ đó mà đáp ứng nhiều sở thích và phong cách người dùng

Công nghệ mạ PVD có độ bám dính tuyệt vời, lớp phủ thống nhất nên đồng hồ có nước mạ vàng đẹp, mịn hơn, không bị loang lổ.

Đồng hồ KOI – Thương hiệu tốt nhất trong tầm giá 5 triệu sử dụng công nghệ mạ PVD tiên tiến

• Thân thiện với môi trường: Mạ PVD có quy trình phủ đơn giản, bay hơi lắng đọng vật lý, không sử dụng xyanua trong bất cứ quy trình nào nên thân thiện với môi trường so với những kỹ thuật mạ trước kia.

• An toàn: Quy trình mạ PVD đồng hồ giúp giảm đáng kể lượng chất độc hại thải như chất lỏng, do vậy mà an toàn cho người thực hiện.

Sự khác nhau giữa lớp phủ PVD trên đồng hồ cao cấp và bình dân

1. Đồng hồ cao cấp có thêm lớp vàng thật

Công nghệ mạ PVD trên đồng hồ giá bình dân chỉ sử dụng lớp phủ nhiều tầng gồm các kim loại, hợp kim khác như Nhôm, Titan, Thép,… tạo nên tông màu giống vàng. Bằng công nghệ này, người ta có thể tạo ra những màu sắc mong muốn bằng cách kết hợp với các kim loại khác nhau trong đó có ZrN cho màu vàng sáng – màu vàng ý, CrC cho màu xám, màu vàng hồng, màu xanh nước biển,…

Ở những chiếc đồng hồ đắt tiền, cao cấp mới được mạ vàng 18k, người ta sử dụng kim loại quý này phủ lên bề mặt để làm tăng vẻ đẹp sang trọng, đẳng cấp và tính thẩm mỹ cho chiếc đồng hồ. Tuy vậy sẽ không có chiếc đồng hồ nào sử dụng 100% vàng 18k bởi đây là loại vật liệu dễ bong tróc dưới tác động của môi trường. Tất cả đồng hồ vàng 18k đều có thêm 1 lớp phủ PVD để tăng độ cứng và khả năng bảo vệ.

Đồng hồ mạ vàng PVD 18k là một hình thức sử dụng lớp phủ vàng 18k, dày khoảng 5 micron (tương đương với độ dày của tóc người). Do đó không phải là vàng nguyên khối. Nhờ đó mà giữ đồng hồ sáng bóng và đẹp hơn so với vàng nguyên khối, đặc biệt là tối ưu chi phí.

Đồng hồ Longines mạ vàng PVD 18k – Ảnh đồng hồ Longines Master L2.128.5.37.7

2. Giá thành mạ PVD đồng hồ cao hơn và độ bền tốt hơn

Độ bền của đồng hồ mạ PVD phụ thuộc vào chất liệu và độ dày lớp phủ. Ở các thương hiệu đồng hồ cao cấp sẽ chọn những chất liệu có nguồn gốc rõ ràng, bền bỉ. Giá của lớp mạ PVD dao động từ $650 ở mức thấp nhất đến $2.000 ở các thương hiệu cao cấp.

Nhược điểm dành cho người sử dụng đồng hồ mạ vàng PVD

Giá thành cao: So với những mẫu đồng hồ dây kim loại thép không gỉ nguyên bản, hoặc dây nhựa, dây cao su, dây da,… thì đồng hồ mạ vàng PVD có giá cao hơn hẳn.

Không thể đánh bóng: Việc đánh bóng đồng hồ mạ PVD sẽ khiến lớp mạ bên ngoài bong tróc, mất thẩm mỹ.

Sẽ bị phai mờ dần: Công nghệ mạ PVD tuy không bong tróc nhưng vẻ đẹp sáng bóng lấp lánh của chúng sẽ bị phai mờ dần trong suốt quá trình sử dụng và bạn cũng không thể đánh bóng lại như mới.

Giải đáp những thắc mắc liên quan đến lớp phủ PVD

1. Lớp phủ PVD có bị phai màu không?

Đối với đồng hồ mạ PVD thì việc xỉn màu hoặc biến màu rất khó xảy ra bởi lớp phủ này có liên kết ổn định và rất bền chắc.

Tuy nhiên, mặc dù chúng có độ bền cao nhưng theo thời gian dài chúng sẽ bị phai màu, quá trình này thường diễn ra chậm. Nếu  tiếp xúc với các điều kiện khắc nghiệt hoặc ma sát thường xuyên thì sẽ bị phai màu nhanh hơn.

Các yếu tố ảnh hưởng đến màu sắc của lớp phủ PVD:

• Chất liệu vật liệu phủ: vật liệu phủ cao cấp sẽ có xu hướng tồn tại lâu hơn, ngược lại vật liệu kém chất lượng sẽ nhanh phai màu hơn.
• Độ dày của lớp phủ càng dày sẽ càng bảo vệ đồng hồ khỏi mài mòn và trầy xước.
• Thói quen sử dụng và điều kiện môi trường: thường xuyên tiếp xúc với các điều kiện khắc nghiệt: nắng tia UV, chất mài mòn cũng sẽ làm giảm tuổi thọ.

2. Cách sử dụng và bảo quản đồng hồ có lớp mạ vàng

Như Đồng Hồ Hải Triều vừa mới chia sẻ về nhược điểm của các mẫu đồng hồ công nghệ mạ PVD đó chính là không thể đánh bóng. Do vậy, để giữ được ngoại diện thẩm mỹ, giúp chiếc đồng hồ mạ vàng PVD bền đẹp, bạn hãy ghi nhớ các mẹo sau đây:

• Không để đồng hồ tiếp xúc với nhiều bề mặt kim loại cứng, hạn chế được trầy xước.
• Định kỳ mỗi tháng 1 lần, bạn nên dùng một miếng bông thấm nước ấm để lau qua mồ hôi, bụi bẩn bám lên đồng hồ.
• Trước khi cất đồng hồ, nên dùng một miếng bông mềm, hoặc khăn mềm lau sơ qua mồ hôi đang bám lên đồng hồ. Bởi vì lượng muối này trong mồ hôi khi bám vào lớp mạ vàng sẽ làm lớp mạ bị phai màu trông không còn sáng và bóng bẩy nữa.
• Tránh xa tiếp xúc với các hóa chất
• Hạn chế để đồng hồ tiếp xúc với chất tẩy rửa mài mòn.

3. Đồng hồ có hay không có lớp phủ PVD sẽ đẹp hơn?

Mục đích của lớp phủ PVD chính là tăng độ bền và cải thiện thẩm mỹ cho sản phẩm. Như vậy, việc có lớp phủ này sẽ giúp đồng hồ có độ sáng và đẹp hơn. Quá trình này khá phức tạp và thường được áp dụng trên đồng hồ trung đến cao cấp.

Tuy nhiên không phải bất cứ đồng hồ nào cũng áp dụng lớp phủ PVD mà sử dụng lớp phủ truyền thống để cắt giảm chi phí.

Đồng hồ Tissot mạ PVD vàng hồng – Ảnh đồng hồ T063.617.36.037.00

Xem thêm:

• Đồng hồ Citizen mạ vàng
• Đồng hồ Seiko nữ mạ vàng
• Đồng hồ vàng 18k nguyên khối

4. Các bảng màu PVD phổ biến

Các màu ổn định của lớp mạ PVD đồng hồ là: vàng, vàng hồng, cà phê, đen, xám đậm và xanh lam.

Lời kết

Như vậy, qua bài viết trên đây, bạn cũng đã hiểu rõ hơn về công nghệ mạ PVD đồng hồ là gì và tại sao những chiếc đồng hồ có áp dụng công nghệ này lại được đánh giá cao.

Tìm hiểu thêm nhiều công nghệ trên đồng hồ thú vị khác:

• Họa tiết đồng hồ Guilloche: Một tượng đài nghệ thuật
• Đồng hồ Eco Drive là gì? Phân loại, tính năng và lưu ý dùng
• Hé lộ cơ chế đằng sau đòn bẩy ma thuật Magic Lever của Seiko

Có thể bạn quan tâm:

• Chiêm ngưỡng 2000 mẫu đồng hồ nữ điệu đà, thời trang
• Xem ngay 3000 mẫu đồng hồ nam hiện đại, sang trọng

Ngọc Yến