Đồng hồ chế tác là gì mà có giá trị đắt đỏ đến vậy? Dù đã tồn tại với lịch sử gần 500 năm nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về ý nghĩa và điểm đáng giá của dòng đồng hồ chế tác. Cùng Hải Triều tìm hiểu xem điều gì đã tạo nên sự đặc biệt của những mẫu đồng hồ nam cao cấp này nhé.
Đồng hồ chế tác là gì?
Đồng hồ chế tác (handmade watch) là những chiếc đồng hồ được chế tạo hoặc sản xuất bằng kỹ thuật thủ công, toàn bộ hoặc phần lớn linh kiện được sản xuất và giám sát bằng tay bởi những nghệ nhân chế tác dày dặn kinh nghiệm.
Vào thế kỷ XVI, những chiếc đồng hồ nam bỏ túi thủ công đầu tiên đã được ra mắt, với các chi tiết và bánh răng vận hành được chế tạo hoàn toàn thủ công bởi bàn tay của các nghệ nhân, mở ra một thời kỳ huy hoàng cho ngành đồng hồ chế tác.
Có nhiều chiếc đồng hồ nam hiện nay tự nhận là đồng hồ chế tác, tuy nhiên chỉ phần ít đáp ứng được các tiêu chí đánh giá khắt khe và được công nhận là đồng hồ chế tác. Các tiêu chuẩn đó bao gồm:
- Ít nhất 70% bộ phận của đồng hồ được chế tạo từ các máy móc vận hành thủ công bằng tay.
- Các chi tiết phải được hoàn thiện hoặc lắp ráp thủ công, không sử dụng máy móc tự động.
Việc chế tác thủ công một chiếc đồng hồ đòi hỏi rất nhiều kiến thức, kinh nghiệm và trải nghiệm của người nghệ nhân. Có thể mất hàng ngàn giờ làm việc chỉ để tạo ra một chiếc đồng hồ. Chính vì vậy, đồng hồ chế tác có giá trị rất cao và được xếp vào hàng kiệt tác nghệ thuật mà có tiền chưa chắc mua được.
Đồng hồ chế tác phải được lắp ráp và hoàn thiện hoàn toàn thủ công
Đồng hồ chế tác đắt giá ra sao?
Mỗi chiếc đồng hồ chế tác có mức giá giao động từ vài tỷ đến vài chục tỷ đồng tùy thuộc vào thương hiệu và mức độ phức tạp, chất liệu. Ngoài sự phức tạp và tiêu chuẩn cao trong chế tác, hiện nay cũng không có nhiều thương hiệu còn sản xuất đồng hồ chế tác, chỉ còn những cái tên cao cấp như Audemars Piguet, Patek Philippe, Vacheron Constantin là còn duy trì sản xuất dòng đồng hồ thủ công.
Giá trị lớn nhất của đồng hồ chế tác đó là tính độc bản, sẽ không có một chiếc tương tự dù cho có cùng sản xuất bởi một người nghệ nhân. Có thể nói là chiếc đồng hồ “độc nhất vô nhị”, càng làm gia tăng giá trị và sự trông đợi của người yêu đồng hồ. Chất liệu và kỹ thuật chế tác trên đồng hồ thủ công cũng là cao cấp nhất như vàng, bạc, đá quý, hay vàng trắng.
Tuy đắt đỏ là vậy, sự khan hiếm trên thị trường và chất lượng hoàn thiện tuyệt phẩm đã làm cho đồng hồ chế tác có giá trị hình ảnh cực kỳ cao, rất khó để sở hữu do sự săn đón của giới mộ điệu, các quý ông muốn sở hữu những mẫu đồng hồ nam cao cấp này sẽ cần phải đặt hàng và chờ đợi trong 1 – 2 năm.
Đồng hồ chế tác đắt giá bởi tính độc nhất
Vì sao không còn nhiều thương hiệu chế tác đồng hồ thủ công trên thế giới?
Những thương hiệu nổi tiếng đến từ Nhật Bản hay Thụy Sỹ vẫn có đủ nguồn lực và kỹ thuật để duy trì dòng đồng hồ chế tác tuy nhiên phần lớn trong số họ đã lựa chọn loại bỏ chúng ra khỏi danh mục sản phẩm của mình.
1. Vật liệu cấu tạo không còn phù hợp chế tác thủ công
Hiện nay các thương hiệu đồng hồ luôn nỗ lực phát triển và cải thiện lớp khung vỏ đồng hồ bằng những vật liệu mới nhằm đạt được độ bền bỉ và cứng cáp hơn như gốm ZrO2, titanium hay mạ DLC. Chính vì vậy, chất liệu đồng hồ ngày càng càng cứng và chắc chắn hơn nên không còn phù hợp với các thao tác chế tạo bằng tay.
Chất liệu cấu tạo khung vỏ đồng hồ ngày càng cứng cáp
2. Số lượng hạn chế
Số lượng sản xuất cũng là một thách thức với các hãng, do phải chế tác thủ công và trải qua quá trình kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt. Sản lượng của đồng hồ chế tác chỉ đạt được khoảng 60.000 chiếc / năm, nếu áp dụng công nghệ sản xuất tự động thì sản lượng có thể đạt đến vài triệu chiếc / năm.
3. Đòi hỏi tay nghề chế tác cao
Số lượng nghệ nhân chế tác đồng hồ thủ công hoàn chỉnh cũng đã giảm đi đáng kể, hiện nay không còn nhiều nghệ nhân có kỹ thuật và tay nghề cao để sản xuất ra một chiếc đồng hồ chế tác. Chưa kể đến đã có nhiều công đoạn và kỹ thuật chế tạo đặc biệt đã bị “thất truyền”, chính vì vậy đồng hồ chế tác ngày càng khan hiếm và không dành cho số đông.
Đồng hồ chế tác yêu cầu sự tỉ mỉ và chính xác rất cao
4. Hạn chế về chức năng và công nghệ
Tuy có chất lượng chế tác và hoàn thiện tuyệt hảo, mất hàng ngàn giờ làm việc của người thợ, nhưng đồng hồ chế tác lại có một yếu điểm đó là sự đa dạng về chức năng và các công nghệ đặc trưng.
Đồng hồ hiện đại có thể tích hợp nhiều chức năng cùng lúc như la bàn, Chronograph, GMT, Lịch vạn niên… điều mà những chiếc đồng hồ chế tác thủ công không thể làm được bởi tính phức tạp trong cấu tạo. Đây cũng là lý do lớn nhất khiến các nhà sản xuất đồng hồ không còn theo đuổi đồng hồ thủ công hoàn toàn, tập trung vào phát triển và cải thiện chức năng nhằm phục vụ các nhu cầu thiết thực ở thời điểm hiện đại.
Các thương hiệu đồng hồ chế tác nổi tiếng thế giới
Hiện nay, không còn nhiều thương hiệu sản xuất đồng hồ chế tác, bởi vì sản lượng hằng năm không cao và đòi hỏi kỹ thuật chế tạo phức tạp. Thay vào đó, các hãng đồng hồ chọn đi theo hướng thương mại, áp dụng dây chuyền sản xuất hàng loạt và tối ưu hóa lợi nhuận.
Chỉ còn một vài thương hiệu vẫn theo đuổi những giá trị lịch sử và nghệ thuật của đồng hồ thực thụ, có thể kể đến như bộ ba Holy trinity bao gồm Audemars Piguet, Vacheron, Patek Philippe.
Một vài thương hiệu khác cũng có sản xuất đồng hồ thủ công như Rolex hay Omega, tuy nhiên những mẫu đồng hồ này chưa đủ điều kiện để được công nhận là đồng hồ chế tác bởi có sự hỗ trợ của máy móc trong quá trình sản xuất này.
1. Vacheron Constantin
Tương xứng với cái danh “tam thánh”, Vacheron đã có hướng đi và định hướng phát triển hoàn toàn khác biệt với các hãng đồng hồ khác. Với niềm đam mê không ngừng nghỉ, hướng đến sự chính xác tuyệt đối, nghệ thuật chế tạo và tôn trọng đối với các giá trị vĩ đại của ngành đồng hồ truyền thống đã thôi thúc Vacheron Constantin tiếp tục duy trì sản xuất, và cho ra mắt nhiều kiệt tác nghệ thuật thủ công xứng tầm cha đẻ ngành đồng hồ thế giới.
Thiết kế của đồng hồ thủ công của Vacheron luôn tạo ra khác biệt
Vacheron còn cho phép khách hàng của mình đưa ra ý tưởng để thương hiệu đồng hồ Thụy Sỹ chế tác riêng cho từng cá nhân, đảm bảo tính độc bản và đặc biệt. Vacheron luôn biết cách tạo ra giá trị độc bản, mang đến những trải nghiệm đồng hồ hoàn toàn mới lại so với phần còn lại.
2. Patek Philippe
Patek Philippe đã quá nổi tiếng bởi sự tinh xảo và hoàn thiện hoàn hảo trong các mẫu đồng hồ của mình. Ngay cả ở những dòng đồng hồ sản xuất hàng loạt của hãng cũng có nhiều công đoạn thực hiện thủ công như lắp ráp, đánh bóng để có thể kiểm soát chất lượng và độ hoàn thiện của sản phẩm.
Đồng hồ chế tác của Patek Philippe áp dụng kỹ thuật khảm vào mặt số
Đối với dòng đồng chế tác, vì được hoàn thiện thủ công nên Patek Philippe có thể áp dụng nhiều kỹ thuật chế tác phức tạp như: khảm, đính đá quý, họa tiết Guilloche, tráng men, điêu khắc… vào đồng hồ và tạo ra những tác phẩm nghệ thuật đúng nghĩa.
3. Audemars Piguet
Audemars Piguet là một trong những biểu tượng bất diệt của đồng hồ xa xỉ, thuộc hàng kinh điển. Ngay từ khi thành lập vào năm 1875, thương hiệu đã trung thành và cống hiến kiên định cho đồng hồ chế tác. Mọi công đoạn sản xuất và chế tác đồng hồ của AP đều được giám sát chặt chẽ và phần lớn được thực hiện bằng tay.
Bởi AP tin rằng, đỉnh tạo nhất của đồng hồ là phải được làm thủ công, thể hiện tay nghề và kỹ thuật điêu luyện của người nghệ nhân.
Mặt số được vẽ hoàn thiện hoàn toàn thủ công
Sự cống hiến không ngừng nghỉ đã giúp Audemars Piguet tạo ra những chiếc đồng hồ vượt trội về cả hiệu năng lẫn cấu tạo, đảm bảo vị thế hàng đầu trong ngành đồng hồ chế tác.
Tổng hợp toàn bộ thuật ngữ đồng hồ: Khái niệm – Thông tin – Giải đáp
BÀI VIẾT LIÊN QUAN
Retrograde là gì? Tìm hiểu chức năng kim đồng hồ quay trở lại
Big Date là gì? Tại sao các hãng đồng hồ xa xỉ rất hay sử dụng?
ETA 2892-2 trở thành tiêu chuẩn cho nhiều thương hiệu Thụy Sỹ
Review cỗ máy 6R15 Seiko phổ biến nhất trong đồng hồ hiện đại
Từ thô sơ đến tuyệt tác: Quá trình thuộc da tạo nên đẳng cấp
Slide rule – Vòng bezel xoay đa tính năng trên đồng hồ
Vàng 18K trên đồng hồ là gì? Điều gì tạo nên sức hút của nó?
Kỹ thuật đánh bóng đen Sallaz Polishing thủ công bậc thầy
THẢO LUẬN