Seiko Sportsmatic – Tiền đề của BST Seiko 5 đình đám

Seiko Sportsmatic là dòng đồng hồ tự động cấp thấp do Seiko phát hành vào đầu những năm 60. Chúng thay thế một phần cho dòng Gyro Marvel. Cấp thấp ở đây không có nghĩa chúng chất lượng thấp mà chỉ mức giá dễ tiếp cận.

MỤC LỤC › Lịch sử ra đời Seiko Sportsmatic 1. Những chiếc Seiko Sportmatic đầu tiên do Suwa Seikosha thiết kế, chế tạo và sản xuất 2. Seiko 5 Sportsmatic chính thức ra đời vào 1963 3. Seiko Delux Sportsmatic và Seiko 5 Delux Sportsmatic › Chất lượng đồng Seiko Sportsmatic và Sportsmatic 1. Đạt độ bền khá cao 2. Thiết kế hài hòa, dễ quan sát và mang tính thẩm mỹ cao › Mức giá đồng hồ Seiko Sportsmatic vintage hiện nay › Giải đáp thắc mắc liên quan mua đồng hồ cổ Sportsmatic 1. Mua Seiko Sportsmatic ở đâu? 2. Seiko Sportsmatic đáng mua không?

Lịch sử ra đời Seiko Sportsmatic

Là một tay chơi đồng hồ chính hiệu, đặc biệt yêu thích BST Seiko 5 thì đừng bỏ lỡ thông tin thú vị này. Thực tế, chiếc đồng hồ này ban đầu không đáp ứng 5 tiêu chí của đồng hồ Seiko 5. Cho đến khi Seiko Sportsmatic 5 ra đời sau đó 1 năm mới thực sự đặt nền móng cho BST đình đám này.

1. Những chiếc Seiko Sportmatic đầu tiên do Suwa Seikosha thiết kế, chế tạo và sản xuất

Suwa Seikosha là gì?

Chính là một trong hai công ty con của Seiko vào thời điểm đó (1963), chịu trách nhiệm thiết kế, chế tạo và sản xuất dòng Seiko Sportsmatic. Với chức năng đơn giản nhưng hiệu quả, nhắm vào người dùng phổ thông tìm kiếm một chiếc đồng hồ chất lượng, dễ sử dụng và đặc biệt là độ bền cao.

Những chiếc Sportsmatic đầu tiên ra đời sử dụng máy Seikosha 2451 (có chức năng xem giờ) và máy Seikosha 820 – Sportsmatic Self Dater (chỉ có thêm chức năng xem ngày).

Cho đến 1963 – 1964, thương hiệu Nhật Bản này tung ra thị trường chiếc Seiko 5 Sportsmatic sử dụng máy Seikosha 410 có lịch thứ-ngày đầu tiên. Cho nên có thể nói Sportsmatic là tiền đề cho Seiko 5 đình đám ngày nay.

Năm 1962 – mẫu Seiko Sportsmatic máy 7625 (máy cũ là 820) có lịch ngày

Trên mặt số có dòng chữ Seiko Sportsmatic Calendar. Máy 820 xuất hiện đầu thập niên 1960, có 17 chân kính, khả năng trữ cót khoảng 40 giờ. Mang lại trải nghiệm tốt hơn nhờ tính năng lịch ngày, khi đó được coi là một bước tiến vượt bậc.

2 mẫu đồng hồ được bán trên trang watchandvintage – Trang bán đồng hồ cổ từ 2020

2. Seiko Sportsmatic 5 chính thức ra đời vào 1963

Những chiếc đồng hồ Seiko 5 Sportsmatic đầu tiên xuất hiện với vỏ mạ Crôm và không có chức năng chỉnh lịch nhanh. Lúc này mới bắt đầu thấy hình ảnh số 5 đặc trưng xuất hiện trên mặt số cùng với dòng chữ Seiko Sportsmatic. (Phiên bản này có cập nhật ở Seiko Museum (https://museum.seiko.co.jp/en/collections/watch_previousterm/collect011/).

2 phiên bản đại diện dùng máy 410 (sau là 6606 & 6619) có thể kể đến như:

• Sportsmatic 5 418970 mặt đen .
• Sportsmatic 5 6619-7990 mặt trắng cũng sử dụng bộ máy 6619 có thông số như trên.

Bộ máy này có 21 chân kính, tần số dao động 18.800vph, trữ cót 38 giờ. Có lịch thứ – ngày và không có chức năng điều chỉnh ngày nhanh.

Sau này Seiko Sportsmatic 5 nâng cấp lên bộ máy 7625 (1964) cải tiến về độ chính xác và khả năng dự trữ lên 45 giờ. Tích hợp thêm khả năng lên dây cót thủ công thông qua núm vặn.

Sang 1964, Seiko ra mắt mẫu Seiko Sportsmatic 6601-8960 chức năng 3 kim cơ bản. Sử dụng máy 6601 (sau này là là 2451) có 17 chân kính. Mẫu này không thuộc dòng 5 Sportsmatic.

Cùng năm 1964, Seiko đã có cơ hội giới thiệu dòng Seiko Sportsmatic 5 đến toàn thế giới trong Thế vận hội Olympic ở Tokyo và ngay lập tức đạt thành công lớn. Điều này dẫn đến việc vào năm 1966 số lượng xuất khẩu trên toàn thế giới lớn hơn tổng số đồng hồ tự động được sản xuất tại Thụy Sỹ.

Hành trình từ chiếc Seiko Sportsmatic 5 đến Seiko 5 sau này, bạn có thể đọc ở bài viết này của tôi: Lịch sử Seiko 5.

3. Seiko Delux Sportsmatic và Seiko 5 Delux Sportsmatic

Không chỉ dừng lại ở Sportsmatic 5, dòng Deluxe ra đời sau đó còn thể hiện bước tiến rõ rệt về thiết kế và độ bền. Năm 1964 đến 1966, Seiko ra mắt Sportsmatic Deluxe không thuộc dòng Five, ví dụ như mẫu 7605-8110 (1966) dùng máy 7605.

Thế hệ Deluxe này là bộ máy 7605 có 23 chân kính, trang bị tính năng chống sốc (diashock) bảo vệ bộ máy khỏi các va đập, trầy xước. Phục vụ nhu cầu chơi thể thao thoải mái mà không lo hư hỏng.

Ngoài ra, hệ thống lên dây cót trang bị tốt hơn, khả năng chống nước 30m. Đây là phiên bản cao cấp của đồng hồ Seiko Sportsmatic.

Cũng trong thời gian trên, những chiếc Seiko Sportsmatic 5 Delux có mặt sử dụng máy 7606 sau này là 7619. Các mẫu này nổi bật với thiết kế sang trọng và khả năng vận hành mượt mà. Có 25 chân kính, khả năng trữ cót 47 giờ.

Đặc biệt, bộ máy 7619 khả năng tự động lên dây, kết hợp với tính năng lịch thứ, tạo ra sự tiện dụng và bền bỉ.

Như vậy, trong suốt hành trình của Sportsmatic ngoại trừ năm 1962 thì từ 1963 trở đi đều phát hành song song bản Sportsmatic và Sportsmatic 5. Hẳn bạn cũng đã từng thắc mắc tại sao có mẫu chỉ có tên và mẫu lại có số 5 như vậy. Tôi nghĩ đơn giản chỉ vì các mẫu Sportsmatic không có chức năng lịch nên không thể xếp vào dòng The Five được.

Chất lượng đồng hồ Seiko Sportsmatic và Sportsmatic 5

Mẫu Sportsmatic được tìm mua nhiều với giá trị sưu tầm. Vậy chất lượng còn tốt không khi có niên đại lên đến vài chục năm, tôi sẽ đánh giá dựa trên 2 tiêu chí để nói về chất lượng của dòng này. Một là độ bền của chất liệu, bộ máy, hai là đặc điểm thiết kế.

1. Đạt độ bền khá cao

Cả hai đều có được chất lượng bền bỉ cao với các chất liệu sử dụng:

• Thép không gỉ có thể chống lại sự ăn mòn, duy trì độ sáng theo thời gian. Nhờ vào thiết kế dây đeo thép không gỉ (các dây đeo vào thời điểm đó đa số làm bằng da hoặc cao su), Seiko Sportsmatic đã nhận Giải thưởng Thiết kế Tốt của Nhật Bản vào năm 1964 – chiếc đồng hồ đầu tiên trong lịch sử đạt được điều này.
• Mặt kính được làm từ chất liệu Acrylic, một loại chất liệu dẻo, chịu lực. Mặc dù dễ bị trầy xước hơn so với kính sapphire hiện đại. Lúc bấy giờ chất liệu này thông dụng hơn.
• Bên trong đều là những bộ máy cơ tự động nổi tiếng của Seiko. Tôi không thể so sánh với máy hiện đại nhưng đánh giá trung thực với thời điểm quá khứ thì chúng có độ bền tốt. Christoph – một nhà sưu tập đã có bài viết (https://wornandwound.com/affordable-vintage-60s-seiko-sportsmatic/) trên trang báo Worn and Wound nổi tiếng về chiếc đồng hồ Sportsmatic 6601-8930. Chúng vẫn hoạt động tốt dù đã gần 60 năm, chắc hẳn chúng đã được bảo trì khá tốt.

Seiko Sporstmatic Five tất nhiên đáp ứng được cả 5 tiêu chí tiêu chí cốt lõi mà RenTanaka – người đứng đầu dự án đặt ra khi thiết kế đồng hồ. Và chúng trở thành nền tảng cho các thế hệ đồng hồ Seiko 5 sau này.

• Bộ máy tự động (Automatic Movement): Seiko tự hào rằng đồng hồ của họ không cần lên dây bằng tay mà chỉ cần chuyển động từ cổ tay của người đeo. Seiko Sportsmatic 5 là đồng hồ thể thao tự động với giá thành hợp lý.

• Hiển thị ngày và thứ (Day-Date Display): Tính năng này trở thành một trong những dấu ấn của dòng Seiko 5, mang lại tiện ích thực sự cho người dùng. Đặc biệt vào những năm 60, khi không nhiều đồng hồ có thể cung cấp cả hai thông tin này cùng một lúc.

• Chống nước từ khá: Seiko Sportsmatic 5 vẫn được trang bị khả năng chống nước đủ để chịu đựng tình huống hàng ngày như mưa nhẹ hay rửa tay. Đây là một điểm cộng lớn khi xét về độ bền của một chiếc đồng hồ vintage.

• Núm vặn lõm ở vị trí 4 giờ: Một đặc điểm dễ nhận thấy là núm vặn góc 4 giờ dường như ẩn đi, tạo ra mặt số tròn trơn đối xứng cả hai bên. Lý do tại sao có thiết kế này? Vì Seiko đã tận dụng công nghệ độc quyền của mình là “đòn bẩy ma thuật” (Magic Lever), do Tsuneya Nakamura phát minh. Chúng hiệu quả đến mức việc lên dây cót thủ công trở nên không cần thiết. Giúp đơn giản hóa đáng kể hệ thống và hạn chế chi phí của cơ chế.

Chiếc Sportsmatic Delux 427980 (nguồn từ báo fratellowatches) có mặt sau hình chú cá heo chỉ khả năng chống nước 30m (tương tự như ở chiếc Seiko 62Mas huyền thoại cũng có)

2. Thiết kế hài hòa, dễ quan sát và mang tính thẩm mỹ cao

Thiết kế của Seiko Sportsmatic hòa quyện tính thẩm mỹ cổ điển và thanh lịch. Mặt số đơn giản cổ điển với kim, cọc số, chữ cách điệu thanh mảnh và ô lịch ngày. Không có những cho tiết phức tạp khác.

Phần lớn sự khác biệt nằm ở màu sắc mặt số và cọc. Chúng có thể ở dạng cọc đơn, cọc nổi hoặc không cọc số. Dáng kim Dauphine xuất hiện xuyên suốt. Từ chính điều này mà dù thời đại nào chúng cũng không hề lỗi thời.

Các thiết kế tuy khác nhau nhưng vẫn giữ nét thanh lịch, đơn giản và dễ đọc

Ngoài ra, kích thước mặt số 36 – 38mm dễ đeo, phù hợp với mọi phong cách trang phục từ trang trọng đến đeo hằng ngày.

Tùy vào phiên bản sẽ có dây đeo khác nhau. Dây kim loại mang lại sự mạnh mẽ và sang trọng. Dây da lại tạo cảm giác êm ái và dễ chịu khi đeo.

Hình ảnh sự phát triển 5 thế hệ Seiko Sportsmatic lần lượt từ trái qua phải (nguồn lấy từ trang bán đồng hồ cổ watchandvintage)

Mức giá đồng hồ Seiko Sportsmatic vintage hiện nay

Mức giá các dòng dao động từ 5 triệu đồng trở lên, tùy thuộc vào số hiệu sản phẩm, thế hệ và tình trạng trầy xước. Đến nay, chiếc Sportsmatic Vintage vẫn là mẫu được nhiều người yêu thích và săn lùng vì giá trị sưu tầm chúng.

Xem thêm: Giá đồng hồ Seiko 5 Automatic cổ

Chúng ta sẽ thường tìm thấy chúng trên các trang mua bán thứ cấp. Bởi vì, Seiko đã ngưng sản xuất thiết kế này và nâng cấp chúng lên thế hệ mới, thế hệ Seiko 5 nổi tiếng bây giờ. Độ hiếm củaSeiko cổ càng nâng cao sức hút cho các mẫu này.

Do đó, nếu bạn muốn tìm mua mẫu mã Seiko Sportsmatic vintage, hãy tìm hiểu thật kỹ nơi bán cũng như thông tin về sản phẩm, để tránh mua phải hàng giả kém chất lượng.

Giải đáp thắc mắc liên quan mua đồng hồ cổ Sportsmatic

Nếu bạn yêu thích các mẫu Seiko Sporstmatic, tôi có lưu ý và gợi ý cho bạn.

1. Mua Seiko Sportsmatic ở đâu?

Dựa trên kinh nghiệm bản thân, Watchandvintage hoặc Chrono24 là những kênh tôi đã từng mua và xem xét có nhiều đánh giá cao. Tuy vậy, vẫn có những nhược điểm các bạn trước khi mua cần lưu ý như:

• Đây là kênh bán nước ngoài nên việc mua bán sẽ mất khá nhiều thời gian (tầm hơn 1 tuần)
• Khó truy xuất được thông tin người bán
• Khó xác định được độ zin ngoại trừ thông tin từ người bán cung cấp. Bạn có thể nhờ họ chụp ảnh kỹ hơn về để dễ dàng xác minh chúng có phải là hàng thật không thông qua các chi tiết bộ máy.
• Xem xét kỹ hơn về tình trạng và mức giá trước khi mua.

2. Seiko Sportsmatic đáng mua không?

Dựa trên những đánh giá ở trên, chắc hẳn bạn cũng giống tôi nghĩ rằng chiếc đồng hồ này là xứng đáng chi tiền. Chỉ cần là những phiên bản ra đời từ 1960 đến 1980 đều mang giá trị lịch sử, thời điểm mà ngành đồng hồ biến động với cuộc khủng hoảng thạch anh.

Chưa kể, chúng có được chất lượng khá tốt, các bộ máy cổ đời đầu đều là thứ mà dân sưu tầm chắc chắn không thể bỏ qua. Nếu dùng để đeo hằng ngày, việc bảo trì hay thay mới cũng không quá khó khăn. Tuy nhiên độ nguyên bản và giá trị ban đầu sẽ giảm đi đáng kể mà khi bán lại sẽ mất đi khoảng 20-30%. Bạn nên lưu tâm điều này. Mức giữ giá của

Tóm lại, Sportsmatic là dòng đồng hồ cổ đáng sưu tầm với lịch sử lâu đời, thiết kế tinh tế và giá trị bền vững.

Xem thêm đánh giá đồng hồ cổ khác.

3. So sánh Sportsmatic 5 với Seiko 5 hiện đại

Về cơ bản, cả 2 đều đáp ứng 5 tiêu chí:

• Mức chống nước đạt từ 3ATM trở lên
• Có núm điều chỉnh ở vị trí 4 giờ
• Có lịch (ngày hoặc thứ/ngày)
• Độ bền bỉ qua chất liệu vỏ và dây
• Máy cơ Automatic bền

Khác biệt,

	Sportsmatic 5	Seiko 5 hiện đại
Kích thước mặt số	36 – 38mm	38 – 43mm
Mức chống nước	30m	Hầu hết từ 10ATM trở lên (có thể đi bơi)
Máy cơ	410 (sau là 6606 & 6619) trữ cót từ 38 – 47 giờ	Máy 4R36 trữ cót 41 giờ
Chất liệu mặt kính	Acrylic dễ trầy, sau thời gian dài bị mờ	Kính Hardlex Crystal chống trầy khá, trong và đẹp hơn Acrylic
Điểm mua	Chỉ mua ở trang bán thứ cấp. Rủi ro mua phải hàng giả, đã thay thế linh kiện, đòi hỏi người mua có kinh nghiệm	Dễ dàng mua ở đại lý bán lẻ uy tín. Nhận được bảo hành hãng, dễ tra thông tin.

Tuy không bán lẻ các mẫu đồng hồ Seiko cổ nhưng nếu tìm mua mẫu đồng hồ mới đến từ nhà Seiko, Seiko 5 Đồng Hồ Hải Triều tự tin hỗ trợ bạn. Với chế độ hỗ trợ trả góp lãi suất 0%, bảo hành hãng 1 năm và bảo hành tăng thêm tại đây lên đến 5 năm.

Ngọc Yến