Perpetual Calendar là gì? Đồng hồ lịch vạn niên chính xác 100 năm

Perpetual Calendar – Hay gọi là “lịch vạn niên”, được xem là tính năng lịch phức tạp nhất và cũng là đắt đỏ nhất trên đồng hồ. Cùng Đồng Hồ Hải Triều tìm hiểu về cơ chế hoạt động và ưu điểm của loại lịch này nhé.

MỤC LỤC › Perpetual Calendar (Đồng hồ lịch vạn niên) là gì? 5 thông tin cần biết 1. Perpetual Calendar – Đồng hồ lịch vạn niên là gì? 2. Các ưu điểm nổi bật của đồng hồ lịch vạn niên Perpetual Calendar 3. Cách thức hoạt động của lịch vạn niên 4. Sự khác biệt giữa Perpetual Calendar và Annual Calendar 5. Những biến thể sau này › Giải đáp những thắc mắc liên quan 1. Làm sao để đồng hồ luôn hoạt động chính xác? 2. Chuyện gì xảy ra nếu đồng hồ ngưng hoạt động? 3. Đồng hồ Perpetual Calendar có đáng để đầu tư?

Perpetual Calendar (Đồng hồ lịch vạn niên) là gì? 5 thông tin cần biết

1. Perpetual Calendar – Đồng hồ lịch vạn niên là gì?

Cơ chế Perpetual Calendar (lịch vạn niên) là loại cơ chế hoạt động tương đồng với lịch day date hay datejust truyền thông, nhưng lịch ngày có thể tự động điều chỉnh theo số ngày tương ứng của từng tháng. Hiểu đơn giản, mỗi tháng có số ngày khác nhau như tháng có 30 – 31 ngày, tháng 2 có 28 ngày và đồng hồ không thể nhận ra sự khác biệt này. Nhưng Lịch vạn niên sẽ tự động điều chỉnh và hiển thị ngày theo từng tháng đó, người đeo không cần phải điều chỉnh thủ công từng tháng như lịch thông thường.

Chuyên sâu về cơ chế lịch vạn niên trên đồng hồ

Cơ chế lịch tự điều chỉnh (Perpetual Calendar) trên đồng hồ đeo tay không tự động cập nhật thêm một ngày cho năm nhuận theo cách hiện đại. Thay vào đó, nó dựa trên lịch Julian – một loại lịch cổ tính một năm là 365 ngày cộng thêm 1/4 ngày, chứ không theo lịch Gregory, hệ thống lịch thái dương hiện đại với chu kỳ 3 năm thường (365 ngày) và 1 năm nhuận (366 ngày).

Cụ thể, cơ chế này dồn 1/4 ngày mỗi năm và sau 4 năm, nó thêm một ngày, chuyển trực tiếp từ ngày 29 tháng 2 sang ngày 1 tháng 3. Nhờ vậy, thiết bị với lịch Perpetual Calendar có thể duy trì độ chính xác về ngày tháng trung bình lên đến 100 năm, thậm chí 122 năm, kể từ khi kích hoạt cơ chế.

Trong thế giới đồng hồ cao cấp, đồng hồ lịch vạn niên được xếp vào nhóm “Grand Complications” – những chức năng phức tạp bậc nhất, ngang hàng với các kiệt tác kỹ thuật khác như: chronograph, tourbillon…. Điều này dễ hiểu, bởi chúng hoạt động trên một hệ thống vô cùng phức tạp, rắc rối và khó hiểu. Càng làm cho giá trị của cơ chế Perpetual Calendar trở nên quý giá.

Đồng hồ có lịch vạn niên Orient BA0001G10B

Lịch sử phát triển đồng hồ lịch vạn niên

Tính năng lịch vạn niên lần đầu tiên xuất hiện trong chiếc đồng hồ bỏ túi vào năm 1762. Nhưng sau đó chúng lại không xuất hiện trong suốt 100 năm, cho tới khi Patek Philippe ra mắt chiếc đồng hồ bỏ túi mới năm 1889. Nhưng đó chỉ mới là khởi đầu, mãi đến sau này tính năng lịch vạn niên mới được đem vào đồng hồ đeo tay.

Sau khi Patek Philippe khẳng định vị thế tiên phong sản xuất đồng hồ đeo tay lịch vạn niên. Không để đối thủ chiếm lĩnh thị trường, Breguet cũng bắt tay vào sản xuất và cho ra đời đồng hồ lịch vạn niên tiếp theo vào năm 1929.

Vào năm 1940, phong trào sưu tầm đồng hồ lịch vạn niên bắt đầu nở rộ và thu hút nhiều người hưởng ứng. Đến năm 1960, các nhà sản xuất đã bắt đầu sản xuất hàng loạt loại đồng hồ này để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường.

2. Các ưu điểm nổi bật của đồng hồ lịch vạn niên Perpetual Calendar

Chức năng lịch vạn niên (Perpetual Calendar) là một trong những ứng dụng phức tạp bậc nhất trong ngành đồng hồ, mang lại nhiều giá trị và ưu điểm vượt trội cho người sử dụng.

Tự động điều chỉnh: Lịch vạn niên là tiện ích phức tạp nhất trên đồng hồ. Điểm nổi trội của chúng là sẽ tự điều chỉnh ngày trong tháng, bao gồm cả các tháng có số ngày khác nhau và năm nhuận. Đảm bảo thiết bị luôn sẽ hiển thị đúng ngày mà không cần nhiều quy tắc.

3. Cách thức hoạt động của lịch vạn niên

Hệ thống Perpetual Calendar trang bị “bộ nhớ cơ học” có khả năng ghi nhận chu kỳ 1.461 ngày (4 năm). Trung tâm hoạt động của cơ chế này là bánh xe quay (quay 4 năm 1 lần), phối hợp cùng với một số hệ thống bánh răng và đòn bẩy khác để đảm bảo độ chính xác. Nhờ các bộ phận này mà chỉ báo liên quan đến tính độ dài ngày trong tháng luôn chính xác.

• Hầu hết đồng hồ lịch vạn niên (perpetual calendar) đều có cơ chế riêng biệt cho từng chỉ báo lịch (ngày, tháng, năm). Những cơ chế này được đồng bộ hóa nhờ một đòn bẩy dài (gọi là “đòn bẩy lớn” – grand levier), chạy ngang qua phần trên của bộ máy và đi qua trục trung tâm của kim.

• Nó hoạt động giống bằng cách điều khiển một bánh xe có hình dạng đặc biệt (với các gờ và rãnh khác nhau), phụ thuộc vào việc tháng đó có 28, 30, 31 ngày, hoặc năm nhuận với 29 ngày.

Một số bộ phận của tính năng Perpetual Calendar

• Bánh xe lịch ngày (Date Wheel): Hiển thị ngày, kết nối với cơ chế điều chỉnh số ngày của từng tháng.
• Bánh xe tháng (Month Wheel): Xoay mỗi lần khi bắt đầu tháng mới.
• Bánh xe tuần (Day of Week Wheel): Một số mẫu còn hiển thị thứ trong tuần.

4. Sự khác biệt giữa Perpetual Calendar và Annual Calendar

Đồng hồ lịch thường niên về cơ bản không khác nhiều so với đồng hồ vạn niên. Vẫn có thể hiển thị thời gian, ngày tháng trên mặt số, theo dõi các ngày trong tháng. Tuy nhiên, có một sự khác biệt chính khiến Annual Calendar không được đánh giá cao bằng Perpetual Calendar đó là chúng cần phải điều chỉnh lại mỗi năm một lần.

Điểm hạn chế chính của đồng hồ lịch thường niên là không thể tự động điều chỉnh vào tháng 2 (tháng có số ngày ít nhất) và không nhận biết được năm nhuận. Tuy nhiên, với mức giá thấp hơn đáng kể so với đồng hồ lịch vạn niên, đồng hồ lịch thường niên vẫn là lựa chọn hợp lý cho những ai muốn trải nghiệm tính năng lịch cao cấp mà không phải đầu tư quá nhiều.

Thông tin thêm: Bên cạnh Perpetual Calendar, Annual Calendar, chúng ta còn một tính năng lịch có tên là Triple Calendar. Công dụng của lịch là có thể hiển thị ngày, thứ trong tuần và tháng. Lịch Triple cần phải điều chỉnh nhiều hơn các loại lịch khác, tối thiểu ít nhất 5 lần/1 năm vì nó mặc định 31 ngày cho mỗi tháng (nên tháng 2, 4, 6, 9 và 11 đều cần phải điều chỉnh thủ công). Một số mẫu Triple Calendar còn tích hợp thêm chức năng hiển thị chu kỳ mặt trăng (Moonphase), cho biết vị trí của mặt trăng trong chu kỳ hàng tháng. Khi có thêm chức năng này, thiết bị sẽ được gọi là lịch hoàn chỉnh (Complete Calendar).

5. Những biến thể sau này

Lịch vạn niên có cấu trúc phức tạp do phải tính toán và điều chỉnh dựa trên nhiều yếu tố khác nhau. Dưới đây là những biến thể thường gặp.

Tháng và ngày

Tính năng lịch vạn niên cũng đếm độ dài khác nhau cũng các tháng để dễ dàng điều chỉnh cho phù hợp. Cơ chế này hoạt động nhờ sự phối hợp chính xác giữa hệ thống bánh răng và đòn bẩy. Ngày nay, ô cửa sổ hiển thị ngày trên mặt số đã quá phổ biến, mang đến sự tiện lợi khi theo dõi ngày cũng như các cuộc hẹn quan trọng.

Hiển thị tuần và ngày

Bên cạnh hiển thị thường thấy như ngày đơn lẻ, chúng ta sẽ biết đến một tính năng ít phổ biến trên đồng hồ hơn như hiển thị tuần hiện tại (hoặc ngày trong tuần). Các tính năng này hầu hết đều tập trung xuất hiện trên mặt số phụ, điều chỉnh nhanh nhờ nút bên cạnh mặt số.

Tính năng Moonphase

Một biến thể khác của đồng hồ lịch vạn niên đó là hiển thị pha mặt trăng (Moonphase). Màn hình này giúp hiển thị pha hiện tại.

Moonphase thường sẽ nằm trên mặt số phụ (tại vị trí 6 giờ) và được điều chỉnh bằng nút bấm bên cạnh mặt số.

Giải đáp những thắc mắc liên quan

1. Làm sao để đồng hồ luôn hoạt động chính xác?

3 bộ phận giúp đồng hồ kiểm soát thời gian bao gồm: bánh răng, đòn bẩy và lò xo. Chìa khóa cho độ chính xác đó là thiết bị phải tự nhận biết số ngày trong mỗi tháng để điều chỉnh cho hợp lý. Điều này thực hiện nhờ một loạt cam và bánh răng phối hợp với nhau để thay đổi hiển thị ngày vào cuối mỗi tháng.

Cơ chế lịch vạn niên sẽ được cung cấp năng lượng bởi chuyển động của đồng hồ. Tính năng lịch vạn niên sẽ mãi chính xác miễn là thiết bị có đủ năng lượng hoạt động mỗi ngày.

2. Chuyện gì xảy ra nếu đồng hồ ngưng hoạt động?

Vào một ngày đẹp trời bạn phát hiện chiếc đồng hồ lịch vạn niên của mình đột ngột dừng lại. Vậy trong tình huống này bạn cần làm gì?

Đầu tiên là sẽ điều chỉnh lại bằng núm xoay trên thân thiết bị. Ngay khi đồng hồ đã khởi động lại, cơ chế lịch ngày cũng nên được thiết lập ngày cho về đúng thời điểm nhất. Ở bước này, chúng ta cần phải nhập thủ công các thông tin về ngày, tháng và năm hiện tại. Một số phiên bản phức tạp hơn có hiển thị lịch tuần hoặc pha mặt trăng hoặc chỉ báo năm cũng cần reset lại.

Tiến hành cài đặt lại sau quá trình dừng tạm thời cũng là một quy trình phức tạp. Nếu không có sự điều chỉnh đúng cách hoặc thông tin không đầy đủ, sai lệch. Thiết bị sẽ không thể đồng bộ và cung cấp thông tin chính xác.

3. Đồng hồ Perpetual Calendar có đáng để đầu tư?

Perpetual Calendar là tính năng phức tạp bậc nhất, đòi hỏi sự đầu tư chế tác tỉ mẩn của các nghệ nhân và cả đội ngũ nghiên cứu. Hãy nhìn vào những chiếc đồng hồ lịch vạn niên của Patek Philippe và Vacheron Constantin. Chúng ta đều biết, sự đắt đỏ của chiếc Patek Philippe là cỡ nào.

Đồng hồ lịch vạn niên (Perpetual Calendar) là minh chứng cho sự tinh xảo trong nghệ thuật chế tác đồng hồ. Sở hữu một chiếc đồng hồ lịch vạn niên là niềm tự hào của mọi nhà sưu tập đồng hồ đích thực.

Xem thêm:

• Giờ thế giới & đồng hồ giờ thế giới là gì? Tìm hiểu chi tiết
• Đồng hồ GMT là gì? Mục đích và cách sử dụng
• Các tính năng độc đáo trên đồng hồ

Trọng Hiếu