20ATM trên đồng hồ có ý nghĩa gì? Hiểu đúng về độ chống nước

Sở hữu trên tay chiếc đồng hồ chống nước 20ATM nhưng nhiều người dùng vẫn chưa thực sự hiểu rõ chúng có ý nghĩa gì? Bài viết sau đây sẽ có bạn cái nhìn toàn diện.

MỤC LỤC › Đồng hồ chống nước 20ATM là gì? › Các tiêu chuẩn thường gặp trên đồng hồ chống nước 20ATM 1. Tiêu chuẩn ISO 22810 (WR200m) 2. Tiêu chuẩn ISO 6425 (DIVER’S 200m) › Bật mí thú vị về khả năng chống nước 20ATM 1. Những thử nghiệm mà đồng hồ lặn phải vượt qua 2. Cách mà đồng hồ lặn chống lại sự xâm nhập của nước 3. Cách mà đồng hồ lặn chống lại khí Helium 4. Tính năng vòng Bezel xoay gần như là bắt buộc có › Cách sử dụng và bảo quản đồng hồ lặn 20ATM đúng chuẩn › Các bộ sưu tập đồng hồ lặn nổi tiếng đang có tại Hải Triều 1. Rado Captain Cook 2. Seiko Prospex Sea 3. Orient Mako › Lời kết

Đồng hồ chống nước 20ATM là gì?

20 ATM là con số biểu thị khả năng chống nước đặc biệt: phù hợp cho lặn biển (lặn nông, lặn có ống thở), không phù hợp sử dụng ở nơi có có các loại khí hỗn hợp như heli.

20 ATM hay 20 BAR tương đương với mức áp suất 200m tức chịu được áp lực tương đương ở độ sâu 200m.

Đồng nghĩa, đồng hồ 20ATM vượt qua các mức chống nước dưới đây (tức có thể sử dụng ở các môi trường sau):

• 3ATM: hoạt động rửa tay, đi mưa nhỏ, nước bắn vào.
• 5ATM: có thể mang đi tắm hoặc sử dụng ở môi trường điều kiện ẩm ướt.
• 10ATM: đi bơi, lướt ván

Một sai lầm phổ biến: ATM hoặc khả năng chống nước của đồng hồ không biểu thị bằng số mét. Ví dụ, 20ATM không có nghĩa đồng hồ có thể đưa xuống độ 200m mà nó là mức áp suất đồng hồ có thể chịu được mà không để chúng bị vào nước.

Xem thêm: Tại sao đồng hồ lại có chỉ số Water Resist?

Dòng chữ Diver 200m trên đồng hồ cũng phản ánh đồng hồ có mức chống nước 20ATM

Con số 20 ATM thể hiện ở đâu?

Thông thường chúng sẽ xuất hiện ở các vị trí:

• Mặt số
• Nắp sau của mặt số

Các tiêu chuẩn thường gặp trên đồng hồ chống nước 20ATM

Đồng hồ lặn sẽ tuân theo các quy tắc khác nhau. Vậy với mức chống nước 20ATM đạt những tiêu chuẩn nào?

1. Tiêu chuẩn ISO 22810 (WR200m)

Đây là tiêu chuẩn chung của đồng hồ chống nước và được giới thiệu vào 1990. Được chỉ định riêng cho từng nhãn hiệu.

Để đạt tiêu chuẩn này, đồng hồ phải được kiểm tra về áp suất, thời gian, nhiệt độ nước và nhiều thông số khác.

Đồng hồ phải trải qua các giai đoạn mô phỏng để kiểm tra, từ đó mà bộc lộ hết những lỗ hổng, rò rỉ:

• Kiểm tra điện trở: Ngâm ở độ sâu 10cm trong 1 giờ.
• Kiểm tra “sức đề kháng” của các bộ phận: khi cũng ở điều kiện trên và thêm một lực 5N vuông góc với núm điều chỉnh/núm vặn trong vòng 10 phút.
• Kiểm tra có bị ngưng tụ không: Đặt đồng hồ trên một tấm làm nóng với nhiệt độ 40 đến 45 độ C cho đến khi đồng hồ có nhiệt độ bằng tấm làm nóng (trung bình tốn khoảng 10 đến 20 phút). Nhỏ giọt nước có nhiệt độ 18 đến 25 độ C lên mặt kính. Lau khô sau khi để 1 phút. Đồng hồ sẽ bị loại bỏ nếu mặt trong của kính có hiện tượng ngưng tụ.
• Kiểm tra khả năng chịu nhiệt: tiếp tục ngâm ở độ sâu 10cm nhưng sẽ chuyển đổi không quá một phút một nhiệt độ khác nhau, lần lượt: 40 °C, 20 °C và 40 °C. Đồng hồ có dấu hiệu bị nước xâm nhập hoặc ngưng tụ sẽ bị loại bỏ.
• Kiểm tra khả năng chống áp lực nước: ngâm đồng hồ trong bình áp suất định mức trong vòng 1 phút. Sau đó sẽ giảm dần mức áp suất trong 1 phút. Nếu không vượt qua, đồng hồ sẽ bị loại bỏ.
• Kiểm tra khả năng chống áp lực không khí: để đồng hồ ở mức áp suất vượt 2BAR. Luồng không khí hiển thị dưới hoặc bằng 50 μg/phút tức là vượt qua.

Thực tế đồng hồ muốn “sống sót” còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như độ sâu của nước, nhiệt độ, độ hư hỏng, độ tuổi của vật liệu.

2. Tiêu chuẩn ISO 6425 (DIVER’S 200m)

Bạn có thể thấy một số chiếc đồng hồ chống nước 20ATM sẽ có chữ “Diver” phía trước giá trị độ sâu mà không ghi rõ 20ATM. Điều này có nghĩa đồng hồ đạt được tiêu chuẩn ISO 6425.

ISO 6425 là tiêu chuẩn ra đời vào 1996. Chiếc đồng hồ chống nước 20ATM đạt  tiêu chuẩn này có nghĩa là chúng đã được thử nghiệm trong môi trường tĩnh dưới 125% của áp suất nước định mức. Tức là định mức 200m thì đồng hồ có khả năng chống nước nếu ở 250m nước tĩnh.

Không phải bất cứ hãng đồng hồ nào cũng đạt tiêu chuẩn này vì việc tuân thủ là tự nguyện và chi phí này hãng sản xuất phải tự chi trả.

Các công đoạn kiểm tra của tiêu chuẩn ISO 6425 như sau:

• Khả năng hoạt động dưới nước: ngâm dưới nước ở độ sâu 30cm (hoặc trên dưới 2cm) ở nhiệt độ 18 đến 25 °C trong suốt 50 giờ.
• Kiểm tra khả năng ngưng tụ: bước này cũng thực hiện giống như ở tiêu chuẩn ISO 22810.
• Khả năng chống lại áp lực của núm điều chỉnh và các thiết bị khác: đặt đồng hồ vào mức áp suất nước lớn 125% mức áp suất định mức trong 10 phút (cụ thể 200m thì đặt ở ở mức áp suất tương đương 250m), sử dụng lực tác động 5N vuông góc với núm điều chỉnh và núm vặn.
• Kiểm tra độ kín nước: đồng hồ được ngâm trong bình, áp dụng mức áp suất 125% trong 1 phút và duy trì trong 2 giờ. Tiếp tục, áp suất sẽ giảm từ từ 0.3 BAR trong vòng 1 phút, duy trì trong 1 giờ. Sau đó, đưa đồng hồ ra và lau khô, đồng hồ phải đảm bảo không có bất cứ sự xâm nhập của nước hay ngưng tụ.
• Kiểm tra khả năng sốc nhiệt: vẫn ngâm đồng hồ ở độ sâu  (hoặc trên dưới 2cm), lần lượt thay đổi nhiệt độ mỗi 10 phút từ 40 °C sang 5 °C và trở ngược lại 40 °C. Mỗi lần chuyển không quá 1 phút.
• Khả năng chống áp lực không khí: đây là bước không bắt buộc trong tiêu chuẩn ISO 6425 khi phê duyệt. Ở bước này, đồng hồ sẽ chịu áp suất hơn 200 kPa và phần hiển thị luồng không khí không vượt qua μg/phút (giống ở tiêu chuẩn ISO 22810).

Yêu cầu của chiếc đồng hồ lặn cơ học cũng khác đôi chút với đồng hồ lặn thạch anh:

• Báo thời gian lặn (thường xuất hiện ở khung bezel xoay) cho người dùng đọc thời gian.
• Vạch phút, cọc giờ, kim phải rõ ràng, dễ đọc trong điều kiện tối (thường trang bị thêm dạ quang).
• Khả năng chống từ tính ở mức 4.800Ampe, độ sai số chỉ +-30s/ngày.

Bật mí thú vị về khả năng chống nước 20ATM

1. Những thử nghiệm mà đồng hồ lặn phải vượt qua

Thông qua những tiêu chuẩn đã đề cập ở trên, có thể thấy đồng hồ chống nước 20ATM hay đồng hồ lặn phải vượt qua vô vàn bài kiểm tra như:

• Hoạt động dưới nước: đặt dưới mực nước 30 cm trong suốt 50 giờ ở nhiệt độ 18 đến 25°C
• Phản ứng ngưng tụ: đặt trên đĩa nóng (40 đến 45°C) cho đến khi đạt được nhiệt độ của đĩa nóng. Nhỏ một giọt nước (18 đến 25°C) trên mặt số, sau 1 phút lau sạch, kiểm tra có tình trạng ngưng tụ hay không.

• Kiểm tra chức năng: Đặt đồng hồ ở độ sâu 125% với mức công bố, ở đây 20m thì đồng hồ sẽ đặt ở 25m, dùng lực tác động 5N và để trong 10 phút. Sau đó kiểm tra đồng hồ có bị thấm nước qua núm điều chỉnh hay không.
• Khả năng chống nước và chịu áp lực: đưa đồng hồ vào bể kín với độ sâu 125% mức công bố giữ trong 2 giờ. Giảm đột ngột trong 1 phút giảm 0.3BAR và duy trì trong 1 giờ. Sau đó lấy đồng hồ ra và kiểm tra.
• Khả năng chịu nhiệt: liên tục chuyển đồng hồ qua 2 bể nước: 5°C và 40°C trong 10 phút.

Đồng hồ sẽ phải trải qua từng giai đoạn, đến giai đoạn nào không đạt sẽ bị loại bỏ khỏi bước kiểm tra tiếp theo.

2. Cách mà đồng hồ lặn chống lại sự xâm nhập của nước

Để chống nước, đồng hồ sử dụng cơ chế bịt kín bằng ma sát và nén để ngăn nước xâm nhập thông qua vòng đệm cao su/nhựa ngăn nước hình chữ O. Chúng được đặt ở:

Vỏ thép không gỉ và mặt kính: Giữ không cho nước len lỏi vào mặt kính

Mặt sau và vỏ: giữ nước không rò rỉ qua các mặt cắt (thường tháo ra để bảo trì hay thay pin).

Dưới núm vặn/Vương miện

Ở vị trí núm vặn cũng đặt miếng đệm này để ngăn nước lọt vào ống cuốn. Nếu có chức năng Chronograph sẽ đặt thêm ở bộ đẩy. Những điểm này dễ bị xâm nhập và hư hỏng ảnh hưởng đến vận hành.

Gioăng đệm hình chữ O được được vào đồng hồ lặn

Tuy nhiên, sau một thời gian sử dụng bạn nên thay mới vì chúng có thể bị nát, giảm hiệu quả chống nước.

Bên cạnh đó, cơ chế hoạt động của các bộ phận cũng góp phần ngăn chặn sự xâm nhập của nước:

• Núm điều chỉnh/vương miện: núm vặn vít thay vì kéo đẩy như ở những mẫu thông thường. Kết cấu bắt vít sẽ hạn chế việc vô tình áp suất nước lớn khiến chúng tự đẩy ra. Cùng với miếng đệm bảo vệ đồng hồ tốt hơn.
• Vỏ sau bắt vít cũng đảm bảo sự chặt chẽ khi tiếp xúc với môi trường khắc nghiệt dưới nước

Ngoài ra đồng hồ còn phải làm từ các chất liệu cao cấp để chịu được áp suất của nước:

• Kính sapphire có độ cứng cao, chống trầy xước tốt.
• Thép không gỉ có khả năng chống lại môi trường axit.
• Titanium: nhẹ, bền và không gây dị ứng cho làn da nhạy cảm.
• Gốm: chống trầy xước cao và thẩm mỹ hơn.

3. Cách mà đồng hồ lặn chống lại khí Helium

Van xả khí Heli là một phần có thể có ở đồng hồ lặn, tuy nhiên là yếu tố cân nhắc khi bạn cần cho hoạt động chuyên nghiệp.

Van này thường nằm ở vị trí đối diện núm vặn với mục đích để giải phóng khí heli tích tụ ở vỏ đồng hồ trong quá trình lặn. Nếu không thoát khí kịp thời trước trở về môi trường thường dễ khiến mặt kính đồng hồ bật ra và làm hỏng bộ máy bên trong.

Để giải quyết điều này van thoát khí sẽ xả áp theo một chiều đẩy khí bên trong thùng ra ngoài.

Về cơ bản thì van này là “trợ thủ đắc lực” cho các thợ lặn chuyên nghiệp. Tuy nhiên van này không liên quan đến khả năng chịu áp suất dưới nước của đồng hồ. Do vậy nếu không phải sử dụng cho hoạt động chuyên nghiệp thì van này gần như không có ý nghĩa cho người đeo giải trí.

4. Tính năng vòng Bezel xoay gần như là bắt buộc có

Vào giữa thế kỷ XX, khi bộ môn lặn ngày càng phát triển, để đáp ứng nhu cầu hải quân và thợ lặn chuyên nghiệp mà vòng bezel ra đời. Song song với bình dưỡng khí thì bezel xoay hỗ trợ theo dõi thời gian chạm đáy của người thợ lặn.

Từ đó họ dễ dàng theo dõi lượng không khí trong bể, tính toán các điểm dừng giảm áp, tránh gặp phải các tình trạng nghiêm trọng gây ảnh hưởng đến thần kinh do việc nổi lên mặt nước quá nhanh.

Vòng bezel này còn có tác dụng cố định mặt kính và vỏ, bảo vệ cạnh mặt kính không bị va đập, mài mòn.

Chúng có 2 loại: xoay một chiều và hai chiều. Với một chiều được đánh giá là an toàn hơn vì nếu vô tình di chuyển cũng chỉ rút ngắn thời gian lặn chứ không gây ra hậu quả nguy hiểm nào.

Cách đơn giản bạn chỉ cần di chuyển hình tam giác trên bezel đến vị trí kim phút. Chẳng hạn như dự tính thời gian lặn là 20 phút thì đến khi kim phút chỉ đến số 20 ở vành bezel bạn có thể nổi lên mặt nước đúng thời gian.

Cách sử dụng và bảo quản đồng hồ lặn 20ATM đúng chuẩn

Cách sử dụng:

Các hoạt động không cần lo lắng khi sở hữu đồng hồ chống nước 20ATM:

• Bơi
• Lướt sóng
• Lặn với ống thở

Sau khi lặn hãy:

• Rửa sạch đồng hồ nếu có tiếp xúc với nước có chứa clo, nước muối, xà phòng…
• Lau khô bằng vải mềm

Không nên sử dụng ở nơi nước có áp suất cao như suối nước nóng, xông hơi, bể sục. Điều này sẽ khiến hiệu suất chống nước của đồng hồ.

Cách bảo quản:

• Khi tiếp xúc với nước, hãy đảm bảo việc vận hành đẩy/kéo núm điều chỉnh đúng cách. Tức núm điều chỉnh phải nằm ở đúng vị trí ban đầu, đảm bảo đồng hồ khô ráo trước khi thực hiện các điều chỉnh nào.
• Tránh tiếp xúc với hóa chất: việc tiếp xúc thường xuyên với dung môi, các môi trường nhiều axit sẽ khiến miếng đệm O dễ bị hư hỏng, gây ảnh hưởng đến khả năng chống nước của đồng hồ.
• Bảo dưỡng thường xuyên: trung bình mỗi năm nên bảo dưỡng  tại các trung tâm sửa chữa/bảo dưỡng uy tín. Các thợ sửa uy tín sẽ kiểm tra và thay mới nếu phát hiện hư hỏng. Song đó sẽ kiểm tra hoạt động bộ máy, áp suất để xác minh khả năng chống nước của đồng hồ.

Các bộ sưu tập đồng hồ lặn nổi tiếng đang có tại Hải Triều

1. Rado Captain Cook

Bộ sưu tập được thương hiệu Thuỵ Sỹ này cho ra đời vào 1962  với mong muốn dành tặng cho người thợ lặn.

Như hãng đề cập, Rado Captain Cook phù hợp cho cả bác sỹ, kỹ sư, vận động viên… bởi vẻ đẹp thể thao sang trọng.

Khả năng chống nước: 20ATM – 30ATM

Mức giá tham khảo: từ 60 đến 85 triệu đồng.

Kích thước mặt: từ 40mm đến 42mm

Đối tượng: nam giới.

Thiết kế:

• Mặt cong thẩm mỹ cổ điển
• Logo hình mỏ neo đặc trưng
• Kim Arrow mang vẻ đẹp mạnh mẽ, sang trọng
• Viền bezel xoay thiết kế nghiêng về phía mặt số tạo chiều sâu ấn tượng.
• Dây đeo Oyster 3 dải với dải giữa mờ ấn tượng (dây kim loại)

Độ hoàn thiện: đầu tư với các chất liệu cao cấp:

• Sapphire: chất liệu với độ cứng cao (9 độ Mohs), chống trầy xước tốt. Khả năng chịu nhiệt và áp lực tốt, đặc biệt phù hợp với những chiếc đồng hồ lặn. Đặc biệt phủ lớp phản chiếu ở cả 2 mặt giúp tối ưu tầm nhìn
• Ceramic: được tạo ra từ quy trình gốm công nghệ cao Plasma độc đáo. Trải qua quá trình biến đổi từ bột hữu cơ thành sản phẩm phức tạp có độ cứng cao (gấp 3 – 4 lần so với thép không gỉ), tinh chỉnh màu sắc và độ sáng bóng.
• Thép không gỉ: ưu việt khi chống gỉ sét tốt, độ bền cao, hạn chế hư hỏng khi tiếp xúc thường xuyên với nước.

Bộ máy: Automatic đạt tiêu chuẩn Swiss Made với khả năng dự trữ năng lượng đến 80 giờ. 

2. Seiko Prospex Sea

Góp mặt trong bộ sưu tập đồng hồ thể thao lặn biển chuyên nghiệp không thể nào thiếu được Seiko Prospex Sea.

Trực thuộc dòng Seiko Prospex, là viết tắt của “Professional Specifications” – Tạm dịch: Thông số kỹ thuật chuyên nghiệp.

Lấy cảm hứng từ vẻ đẹp nguyên bản của chiếc đồng hồ lặn đầu tiên năm 1965 nên Seiko Propex Sea có ngoại hình khá hầm hố, mang vẻ đẹp đại dương đầy cá tính.

Khả năng chống nước: 20ATM

Mức giá tham khảo: từ 11 đến 40 triệu đồng.

Kích thước mặt: từ 42mm

Đối tượng: nam giới.

Thiết kế:

• Viền bezel lớn
• Từng mẫu mã để lại ấn tượng riêng biệt trên mặt số. Điển hình như Seiko Prospex Sea “Save The Ocean Antarctica” với hình ảnh chim cánh cụt Nam Cực trên nền Deep Blue đầy thu hút.
• Đáp ứng tiêu chuẩn đồng hồ lặn với kim và cọc số phủ dạ quang.

Độ hoàn thiện:

• Kính Hardlex Crystal: phát minh do Seiko tạo ra với ưu điểm độ cứng cao, bảo vệ tốt người dùng khi sử dụng trong trường hợp kính vỡ và đặc biệt tối ưu chi phí. Người dùng dễ dàng sở hữu đồng hồ lặn với mức giá tốt hơn.
• Thép không gỉ: vẫn là loại được đánh giá cao trong việc chống gỉ sét và gia tăng độ bền cho đồng hồ.

Bộ máy: Seiko Prospex sử dụng bộ máy Automatic 4R với khả năng dự trữ năng lượng đến 41 giờ.

3. Orient Mako

Với mức giá phải chăng hơn, Orient Mako sẽ là lựa chọn phù hợp với phân khúc tầm trung với thiết kế thể thao đầy bắt mắt.

Biệt danh “Mako” gắn liền với loài cá mập vây ngắn, được người dùng đặc biệt ưu ái sử dụng cho những chiếc đồng hồ lặn.

Khả năng chống nước: 20ATM

Mức giá tham khảo: từ 8 triệu đồng

Kích thước mặt: từ 42mm

Đối tượng: nam giới.

Thiết kế:

• Sở hữu viền bezel ấn tượng
• Dáng dây Oyster cứng cáp, mang lại vẻ đẹp thể thao.
• Bổ sung chức năng ngày, tháng.

Độ hoàn thiện:

• Kính cứng: độ cứng ở mức trung bình. Đồng hồ Orient sẽ phù hợp với các hoạt động bơi, lặn không chuyên. Đáp ứng phái mạnh yêu thích vẻ đẹp của những mẫu đồng hồ lặn.
• Thép không gỉ: vẫn là loại được đánh giá cao trong việc chống gỉ sét và gia tăng độ bền cho đồng hồ.
• Dễ dàng quan sát nhờ chất liệu dạ quang trên cọc và kim

Bộ máy: Automatic trữ cót đến 40 giờ.

Lời kết

Bài viết đã cung cấp cho bạn đầy đủ những thông tin thú vị về ý nghĩa của mức độ chống nước 20ATM. Mong rằng sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong lựa chọn mẫu  phù hợp với bản thân và sử dụng đồng hồ chống nước đúng cách.

Xem thêm các tính năng độc đáo trên đồng hồ:

• Đồng hồ lịch vạn niên là gì, giá bao nhiêu, cách sử dụng
• Chức năng đồng hồ thế giới là gì, cách sử dụng và giá bán
• Tachymeter là gì? Cách sử dụng chức năng Tachymeter trong đồng hồ?

Ngọc Yến